SAGA AF ÆRUMEIÐINGUM OG EINELTI, Í BEINUM EÐA ÓBEINUM TENGSLUM VIÐ ÆRUMEIÐANDI PRÓFUMSÖGN NÚVERANDI BISKUPS ÍSLANDS; DREGIN AÐ VÍSU TIL BAKA, SEM BREYTTI ÞVÍ MIÐUR ENGU VARÐANDI "BERGMÁL" ÚR PRÓFUMSÖGNINNI:

Fyrir hefur legið prófumsögn, fyrrv. sóknarpr. Hallgrímsprestakalls, og núv. biskups Íslands, varðandi löggilda kandídatsþjálfun mína sem guðfræðikandídats frá vorinu 1993, dagset 3. júní 1993, þar sem koma fram slíkar persónulýsingar, sem aðeins ákveðnir læknar (geðlæknar) mega staðfesta. Hins vegar kemur fram lýsing á verulega vanhæfum og mjög takmörkuðum einstaklingi, í lok umsagnarinnar. Umrædd prófumsögn er geymd til varðveislu hjá Þjóðskjalasafni Íslands, og hefur verið hafnað af hálfu Stjórnarnefndar safnsins, að eyða nefndri prófumsögn, á grundvelli laga frá 1985, um Þjóðskjalasafn Íslands, þrátt fyrir síðari lög um persónuvernd.          
            Viðkomandi prófumsögn var dregin formlega til baka með bréfi frá 8. desember 1996, og ný prófumsögn send sinn.  Afsökunarbeiðni fylgdi með í bréfinu, þar sem tekið var fram, að hin fyrri umsögn væri dregin til baka.              
            Viðkomandi prófumsögn var hins vegar aldrei eytt, eins og gera hefði átt samkvæmt lögum um persónuvernd.  Umsögnin lá óvarin fyrir hjá viðkomandi embætti, og var loks send Þjóðskjalasafni Íslands, mörgum árum eftir að hún var dregin til baka.  Með staðfestu afriti frá Þjóðskjalasafni Íslands, dagsett 22. desember 2005, koma fram þær sannanir, að umsögnin var aldrei merkt sem trúnaðarmál, og ekki einu sinni ógild (ólgilt skjal, sem hvergi skyldi notast)  eftir að hún var dregin til baka, í desember 1996.  

            Rétt og skylt er að taka það fram, að fyrir liggur önnur löggilt prófumsögn, fyrrv. sóknarpr. Hraungerðisprestakalls, núv. sóknarpr. Selfossprestakalls, og fyrrv. prófasts Árnesþings, varðandi löggilda kandídatsþjálfun mína, frá vorinu 1993, dagsett 3. júní 1993, sem er bæði fagleg og fylgir ýtarleg starfsskýrsla með.  Þar kemur skýrt fram, að ég hef staðist prófnámið varðandi kandídatsþjálfun guðfræðikandídata.
  Sú faglega prófumsögn var hins vegar skýrlega merkt sem trúnaðarmál.      

            Allt til ársins 1998, átti að fylgja útdráttur til sóknarnefnda varðandi prófumsagnir um guðfræðikandídata.  Þá var mér einnig lofað því skriflega, í beinum tengslum við hina svonefnfu sátt frá því í desember 1996, að umsögn, sem send yrði sóknarnefndum varðandi prestsumsóknir mínar, yrði byggð á seinni prófumsögninni frá því í desember 1996 og hinni faglegu prófumsögn, sem ýtarleg starfsskýrlsa fylgdi.  Það var þverbrotið af hálfu viðkomandi stofnunar, og það á þeim tíma, sem slíkar umsagnir voru sendar.  Með úrskurði Dóms- og kirkjumálaráðuneytisins frá því í janúar 2001, varðandi stjórsýslukæru mína í desember 2000, komst ég að ofangreindu sáttabroti, en úrskurðinum fylgdi heildarumsögn viðkomandi stofnunar, en viðkomandi stofnun sendi mér aðeins þann hluta umsagnarinnar, sem mig varðaði, eftir að úrskurðurinn hafði verið birtur.     
            Þar utan, var jafnræðisregla stjórnsýslullaga nr. 37/1993, einnig brotin, því í umsögn til einnar sóknarnefdar, vorið 1998, er getið kirkjulegra starfa allra umsækjenda, nema mín, og það þrátt fyrir fyrrnefnt skriflegt loforð, sem hægt er að gera skýlausa kröfu um, að sé haldið, alla vega meðan fyrri lög um veitingu prestakalla giltu sem og að mismuna ekki umsækjendum!             


            Frá árinu 1999 tóku síðan önnur lög gildi, þar sem viðkomandi stofnun sendi ekki svonefndum valnefndum, sem tóku við af sóknarnefndum, varðandi prestsráðningar,  – áður hafði viðkomandi sóknarnefnd kosið um umsækjendur.             

            Þá er rétt og skylt, að taka það fram, að upphaflega fékk ég ekki aðgang af prófumsögnunum varðandi löggilda kandídatsþjálfun mína sem guðfræðikandídats, fyrr en Dóms- og kirkjumálaráðuneytið hafði úrskurðað, varðandi stjórnsýlsukæru mína, sumarið 1996, að ég skyldi fá aðgang að þeim.  Sem fyrr segir, kemur í fyrri umsögninni slík lýsing, sem aðeins ákveðnir læknar mega skjalfesta, ásamt lýsingu um verulegt vanhæfi, en í þeirri seinni, sem ýtarleg starfsskýrsla fyldi, kom fram jákvæð lýsing, bæði varðandi hæfni og styrk, o.s.frv.  Kom skýrt fram í þeirri prófumsögn, varðandi löggilda kandídatsþjálfun mína, að ég hef staðist prófnámið varðandi kandídatsþjálfun guðfræðikandídata, og hef því lögbundinn rétt til embættisgengis til pretsþjónustu, fyrir utan þann lögbundna rétt, sem embættispróf í guðfræði frá Háskóla Íslands, veitir. 
            
            Þá er einnig rétt og skylt, að taka það fram, að hin faglega prófumsögn frá vorinu 1993, auðveldaði mjög varðandi bæði umsóknir mínar um prestsembætti sem og aðrar starfsumsóknir.  En víða, þar sem ég sótti um vinnu, og tekið var vel í umsóknir mínar í fyrstu, einkum á grundvelli hinnar faglegu prófumsagnar, varð skyndileg breyting og öllum möguleikum á starfsráðngum útilokaðir.  T.d. þar sem ég sótti um vinnu í skóla á höfuðborgarsvæðinu, og var vel tekið í fyrstu, haustið 1999, þegar mjög auðvelt var að fá vinnu, og margir skólar, einkum á höfuðborgarsvæðinu, áttu samt erfitt með að fá starfsfólk, einkum í hina svonefndu heilsdagsskóla (nú nefnd frístundaheimili), vildi skólastjórinn, sem tók mjög vel í umsókina í fyrstu, allt í einu ekkert við mig tala – ansaði reyndar ekki símtali mínu, fyrr en ég beitti svonefndu leyninúmeri, en það símtal varð eðli máls samkvæmt mjög stutt.  Þarna hafði viðkomandi skólastjóri enga persónulega reynslu af vinnuhæfni minni, svo þetta var með ólíkindum, einkum í ljósi þess, hversu vel mér var tekið í fyrstu; en ég var að sjálfssögðu spurður hvar ég hefði verið í starfsþjálfun sem guðfræðikandídat!  Fleiri álíka dæmi mætti nefna.  Rétt er að taka það skýrt fram, að á mörgum vinnustðum eru ekki gerðar slíkar kröfur, sem felast í embættisprófi, eða prófnámi/prófumsögnum.  Matið varðandi prófumsagnirnar er þá almennt eðlis – og varðar hæfnismats viðkomandi, t.d. varðandi skýrslugerð, o.s.frv.             

            Á þeim tiltölulega fáu stöðum, sem ég fékk vinnu, og þá ekki síst á grundvelli hinnar faglegu prófumsagnar, fór að bera á sumum þeirra „bergmál“ úr hinni umdeildu prófumsögn, sem dregin hafði verið dregin til baka, eins og nefnt er hér að framan, sem olli vinnumissi, algjörlega óháð því, hvernig ég stóð mig, fleiri en einum og fleiri en tveimur; hjá sumum aðilum þessara staða fékk ég eigi að síður mjög góð meðmælabréf; og hef ég skriflegar sannanir þar að lútandi!              
            Rétt og skylt er að taka það fram, að ég ætla höfundi viðkomandi prófumsagnar alls ekki, að hafa notað viðkomandi prófumsögn gegn mér, hvorki varðandi prestsembætti eða önnur störf, né á nokkurn annan hátt.  Hann hafi verið í fullvissu um að draga umsögnina fyllilega til baka í desember 1996, og baðst skriflega afsökunar, og sent um leið inn nýja prófumsögn, í fyllsta einlægni.  Vissulega gat hann ekkert að því gert, að prófumsögnin hafi ekki þegar verið merkt sem trúnaðarmál, né ógild, (sem hvergi skyldi notast).  Ég er þess fullviss, að einhverjir háttsettir embættismenn innan Þjóðkirkjunnar séu þar hins vegar ekki alsaklausir, og þá hvort sem viðkomandi prófumsögn hafi getað talist formlega gild eða ógild.       
                                    
            Rétt og skylt er að taka það skýrt fram, að ég hafði allt frá árinu 1994, orðið fyrir alvarlegum ærumeiðinga varðandi prestsumsóknir, einkum á árunum 1994 – 1996, þar sem ég var yðulega eini umsækjandinn.  Rétt og skylt er að árétta það, að fyrir lá nefnd prófumsögn varðandi fyrri hluta löggildrar kandídatsþjálfunar minnar, frá því í byrjun janúar til loka marsmánuðar, árið 1993, þar sem hinar ærumeiðandi ummæli eru skjalfest gagnvart mér.  

            Vinveittur fagaðili (dr. í sálarfr.) sendi umsögn/meðmælabréf til eins af vinveittum sóknarnefndarformanni í Þingeyrarprestakalli, vorið 1996, varðandi  ærumeiðingar í sambandi við  umsókn mína um prestsembættið, það vor, en sá vinveitti aðili, gerði ásamt fleiri vinveittum aðilum í sóknarnefndinni, gerði allt sem í þeirra valdi var, ásamt vinveittum lækni og fyrrv. próffasti, en það dugði ekki til að stöðva ærumeiðingarnar!
                        
            Loks er rétt að taka það fram, að eftir samsvarandi ærumeiðingar, og hér á undan er lýst, sem ég varð fyir á tveimur vinnustöðum - tveimur grunnskólum á höfuðborgarsvæðinu, frá 1998-2000, og það þrátt fyrir mjög góð meðmæli.  Vorið 2000, hraktist ég loks af seinni vinnustaðnum -heilsdagsskóla (nú nefnt frístundaheimili), þrátt fyrir mjög gott samstarf og stuðning, ekki síst við yfirmanneskju á  þessum vinnustað sem og fleiri góðra manna, þ.m.t. vinveitta fagaðilans, vinveittra presta og læknis. En því miður dugði það ekki til.  Ég veiktist, og neyddist ég til þess að fara á örorkubætur; enda vart vært á neinum vinnustað, eftir ærumeiðingarnar og eineltið.          

Reykjavík, 15. júní, 2011.      
Með vinsemd og virðingu og óskum um Guðs blessun,       
Ólafur Þórisson, cand. theol. 

Höfundur er með embættispróf í guðfræði við HÍ., og er með lögbundinn rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.            

            


NEI VIÐ ICESAVE!!!!

NEI VIÐ ICESAVE!!!!

Hvaða fjármálaóreiðumenn er verið að vernda, með hugsanlega ólögmætum hætti, með Icesave samningnum, sem samþykktur var á Alþingi Íslendinga í febrúar sl., og hæstvirtur forseti lýðveldisins Íslands, herra Ólafur Ragnar Grímsson, tók þá drengilegu ákvörðun, ekki síst á grundvelli undirskrifta- söfnunar mjög fjölmenns hóps Íslendinga, að synja lögunum samþykkis, og vísa málinu til þjóðaratkvæðagreiðslu, annað hvort til samþykkis eða synjunar. Þær ofríkisþjóðir, "fyrrverandi nýlenduþjóðir", sem hika ekki við að beita smáþjóðir ofríki, - sem þær hafa gert gagnvart fjölda smáþjóða í miklum mæli, sem sagan sannar, - yrðu þá óhjákvæmilega, ef einhver lágmarksskynsemi fyrirfinnst á annað borð hjá þeim, að heimta umræddar innistæður af tiltölulega fámennum hópi fjármálaóreiðumanna; hugsanlega er hér annars um ólögmæta háttsemi að ræða, sem vel hugsanlega getur verið skaðabótaskyld.

Ég tek svo sannarlega ofan fyrir hæstvirtum forseta lýðveldisins Íslands, herra Ólafi Ragnari Grímssyni sem og fyrrverandi hæstvirtum forsætisráðherra, Davíð Oddssyni, að svo sannalega á Íslenska þjóðin, alls ekki að þurfa að greiða innistæðuskuldir fjármálaóreiðumanna, sem kom réttiega fram hjá honum í Kastljósi Rúv, haustið 2008.

Hér verður að fá skýra lagalega niðurstöðu, jafnvel þótt málið færi þá fyrir dómstóla; margt myndi þá mjög líklega koma upp á yfirborðið, sem alþjóð hefur enn enga vitneskju um; að byggja málið á hlutdrægum pólitískum grundvelli, er ekkert annað en eins og að byggja á sandi; hér verður að byggja á traustum lagalegum forsendum, samkvæmt meginreglu Íslenskt réttarfars sem og alþjóðaréttar, þar sem byggt er á almennt viðurkenndum réttarreglum - hvort sem er að landsrétti eða alþjóðarétti -, sem eru túlkaðar með almennt viðurkenndri lagalegri aðferð, sem er eitt af því grundvallaratriði Íslenskt réttarfars, sem kennt er í Almennri lögfræði við Lagadeild Háskóla Íslands. Og öll ríkin þrjú, Ísland, Holland og Bretland, eiga víst að teljast til réttarríkja! Annað er að byggja á óskynsamlegu og óljósu pólitísku mati, sem hefur ekkert með lagalega niðurstöðu að ræða; m.ö.o. á pólitískri geðþóttaákvörðun. Hér verður einnig rökrétt skynsemi að vera höfð að leiðarljósi, en alls ekki óskynsamleg geðþóttaákvörðun!

Guð gefi, að kristin kærleikstrú aldanna og siður, megi á nýjan leik gegnsýra Íslenskt mannfélag sem og öll önnur mannfélög!
Guð blessi Ísland og Íslenska þjóð sem og alla aðra bræður vora og systur, nær sem fjær!!

Ég enda á sálmversum séra Matthíasar Jochumssonar:

Upp, þúsund ára þjóð,
með þúsund radda ljóð.
Upp allt, sem er og hrærist,
og allt, sem lífi nærist.
Upp, harpa Guðs, þú heimur.
Upp, haf og landageimur.

Krjúp lágt, þú litla þjóð,
við lífsins náðarflóð.
Eilífum Guði alda
þú átt í dag að gjalda
allt lánsfé lífs þíns stunda
með leigum þúsund punda.

Upp, upp, þú Íslands þjóð
með eldheitt hjartablóð,
Guðs sólu signd er foldin
öll sekt í miskunn goldin:
Þú átt, þú átt að lifa
öll ár og tákn það skrifa.

Kom Jesú Kristí trú,
kom, kom og í oss bú,
kom, sterki kærleikskraftur,
þú kveikir dáið aftur.
Ein trú, eitt ljós, einn andi
í einu fósturlandi.

Guð faðir, lífs vors líf,
þú lands vors eilíf hlíf,
sjá, í þér erum, hrærumst,
og af þér lifum, nærumst,
þú telur minnstu tárin
og tímans þúsund árin.

Matthías Jochumsson

(Sálmabók, 1972, bls. 503 - 504).

Og munum, að umrædd pund, eru ekki veraldlegur fjársjóður eða innistæðureikningar og skuldir, heldur sá fjársjóður, sem mölur og ryð fær aldrei grandað!

Með vinsemd og virðingu og óskum um Guðs blessun!

Ólafur Þórisson, cand. theol.

Höfundur er með embættispróf í Guðfræði frá Háskóla Íslands og er með lögbundinn rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.


HUGVEKJA: MATTEUSARGUÐSPJALL 25. KAPÍTULI, VERS 34-36 OG 40:

Í Matteusarguðspjalli, 25. kapítula, versum 34-36 og 40, stendur ritað:
Og þá mun konungurinn segja við þá til hægri: ,Komið þér, hinir blessuðu föður míns, og takið að erfð ríkið, sem yður var búið frá grundvöllun heims. Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta, þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka, gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín.‘
Konungurinn mun þá svara þeim: ,Sannlega segi ég yður, það allt, sem þér gjörðuð einum minna minnstu bræðra, það hafið þér gjört mér.‘

Bæn: Ó, Guð þinn anda gefðu þinn,
er glæðir kærleik, von og trú,
og veit hann helgi vilja minn,
svo vilji‘ eg það, sem elskar þú.

Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta; þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka; gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín. Hér eru dýrstu fjársjóðir og ávextir kristinnar sáluhjálplegrar kærleikstrúar taldir upp. Einn þeirra er, að vitja hins sjúka. Hvað er að vitja? Samkvæmt dýpsta skilningi kristinnar sáluhjálplegrar kærleikstrúar aldanna, hefst vitjun til hins sjúka í bæninni, þar sem opnað er fyrir frelsandi og líknandi náð og miskunn Guðs, í Kristi Jesú, til handa þeim sjúka. Þetta sýndi Jesús sjálfur í lífi sínu, bæði þegar Hann lagði hendur yfir sjúka, en einnig þegar Hann mælti fyrir í bæn fyrir hinum sjúka, (t.d. þegar Hann læknaði son hundraðshöfðingjans). Bænin er hér grundvöllurinn, eða öllu heldur lykillinn að þeirri óendanlega náð og miskunn Drottins, í Kristi Jesú, sem gaf líf sitt til lausnargjalds, dó á krossi þeim dauða, sem við höfðum kallað yfir okkur, sigraði dauðann, og fullnaði þann sigur með upprisu sinni frá dauðum. Hér komum við að kjarna kristinnar kærleikstrúar aldanna, þar sem einn af ávöxtunum er, að sjúkir hafa notið umönnunar og líknar. Sú umönnun og líkn byggist á bænalífinu, síðan bætast við bein líknarstörf og umönnun, þar sem hins sjúka er vitjað, hvort sem er í heimahús eða á sjúkrahúsum. Og síðast en ekki síst að vitja sinna nánustu sem og annarra.

Vitjunin hefst í og með bæninni, sem er lykillinn að frelsandi og líknaði náð Drottins. Þessa heildarmynd verðum við að hafa, til að sjá bjargtraustan grundvöll þess, að sjúkir njóti áfram líknar og miskunnar, annars vegar fyrir bænina, og hins vegar fyrir beina líknarþjónustu og umönnun.. Loks kemur svo að því að vitja hins sjúka, eins og Jesús sýndi sjálfur, t.d. er Hann kom að sjúkrabeði tengdamóður Símonar Péturs; en Hann hafði beðið fyrir henni. Hér er um að ræða þá óendanlegau miskunn og náð Drottins, sem miðlað er síðan til hins sjúka.

Líknar- og heilbrigðisþjónustan, bæði hér á landi og annars staðar, er ein af dýrmætustu arfleifð og ávexti kristinnar kærleikstrúar aldanna. Bænin er hér grundvallaratriði, eða öllu heldur lykillinn að grundvellinum, sem er eilíf frelsandi og líknindi náð Drottins, í Kristi Jesú, og vanti þann grundvöll, er ekki von á góðu. Nákvæmlega á þennan hátt byggðu kaþólsku systurnar upp líknarstarfsemi sína á byrjun síðustu aldar; vissulega fylgdi þessu líknarstarfi kostnaður, sem var samt af skornum skammti, sem hins vegar var nýttur til hins ýtrasta. Náð Drottins og bænin var þeim að leiðarljósi, grundvallað á konungi kærleikans, Kristi Jesú. Sama er að segja um líknarverk mannvinanna systur Móður Theresu og kristniboðslæknisins Alberts Scwheitzers. Og í raun einnig áframhaldandi uppbygging líknarþjónustunnar hér á landi á fyrri hluta síðustu aldar, t.d. með stofnun sjúkrasamlags, sem nýtt var á sem bestan og skynsamlega hátt.

Líknarþjónustan, þ.e. umönnun sjúkra og björgun mannslífa, verður að byggast áfram á bjargi aldanna, annars er voðinn vís, eins og komið hefur á daginn, ekki bara hér á landi, heldur víða um hinn vestræna heim; hvað þá í þeim löndum, þar sem fátækt er hvað mest, eins og í Afríku, Asíu og víðar, og var ekki á bætandi. Þá hafa vestræn ríki, í samráði við Alþjóðagjaldeyrissjóðinn (AGS.), lokað fjölda sjúkrahúsa (ekki bara „skorið niður“ þjónustuna), víða í Afríku og Asíu; jafnvel í Austur-Evrópu. Hér er ekkert um annað að ræða en glæp gegn mannkyni! Og nógu mikill er sá glæpur vestrænna ríkja, að „skera niður“ þjónustuna í eigin löndum; ef ekki er hugsað um eigin þegna, hvernig má þá búast við því, að hugað sé að „fjarlægum“ löndum; og er Ísland langt frá því að vera hér undantekning; þvert á móti hefur hér á landi átt sér stað, mikill siðlaus niðurskurður, einkum til líknar- og heilbrigðisþjónustunnar sem og þróunarhjálpar.

Þá hefur og fátækt m.a. hér á landi aukist, sem er ekkert annað en afleiðing andlegs hruns, sem löngu var hafið, áður en hið svonenfnda „bankahrun“ varð, haustið 2008. Og andlegur þáttur „bankahrunsins“ eða „kreppunnar“ er skammarlega vanmetinn, og þá ekki síst sú félagslega einangrun, sem bitnar harðast á þeim, sem enga sök eiga á ástandinu. Andlegum þætti svonefndrar kreppu er alfarið gleymt!! Við erum bæði siðblind og skeytingarlaus, ef við sjáum þetta ekki. Landsstjórnin er aðeins að framkvæma það, sem a.m.k. hugur hluta almennings, stendur til. Og þess meiri þjóðarskömm er hér um að ræða, að Ísland skuli enn teljast til þess, að vera meðal tekjuhæstu þjóða, í heild sinni. Ríkiskassinn er ekki tómur; þó er skorið á siðlausan niður varðandi þau störf og þjónustu, sem eru upp á líf og dauða komin. Og jafnfarmt er þess meiri þjóðarskömm, hversu hið svonefnda bil milli tekjuhárra einstaklinga og tekjulágra, er alltaf að aukast og aukast. Það er með öllu óverjandi, að líta á mennskar manneskjur sem dauða hluti eða tölur á pappírum, þ.m.t. stóran hóp eldri borgara og öryrkja sem og þann fjölda ungs fólks, sem hefur neyðst til þess að flytja af landi brott, og jafnvel misst heimili sitt, og getur ekki lengur brauðfætt sig og sína hér á landi. Andlegur þáttur slíkra áfalla er einnig skammarlega vanmetinn.

Kristniboðsskipunin á hér heldur betur við, fyrr var þörf, nú nauðsyn. Ef afkristnunin heldur áfram og ekki er hugað að okkar minnstu meðbræðrum og systrum í hinum vestræna heimi, hvað verður þá um þau fjarlægu raunabörn; þau munu þá ekki njóta nokkurrar líknarþjónustu, sem neinu nemur, auk þeirra fjölda milljóna, t.d. í Afríku, og þá ekki síst mæðra og barna, sem munu verða hungurmorða, ofan á hinar milljónirnar, sem þegar hafa fengið að deyja Drottni sínum, vegna sinnuleysis og skeytingarleysis hinna efnaðri þjóða. Hér kemur enn skýrar fram, hversu mikils er um vert, að rjúfa ekki samhengið milli kristniboðs og kristilegrar hjálparstarfsemi, nær sem fjær. Okkur kemur við, ef við viljum á annað borð teljast kristin, neyð meðbræðra vorra og systra, hvort sem þau standa okkur allra næst, eru í nágrenninu, eða hvort heldur þau búi í 10 km. eða 4000 km. fjarlægð frá okkur. Og við megum heldur ekki gleyma að líta okkur næst, einnig varðandi þá fátækt, sem leitt hefur af hinni andlegu fátækt mannfélagsins, og er örsök bæði heimskreppunnar og „bankahrunsins“, hér á landi, vegna þess að haft var alltof mikið að leiðarljósi, sá fjársjóður, sem möl og ryð fær grandað, sem bitnar síðan harðast á þeim, er síst skyldi, og enga sök eiga á ástandinu. Skeytingarleysi og siðblinda tíðaranda nútímans má ekki ná hér rótum, né annars staðar. Guðlaust líf leiðir ekki aðeins af sér líkamlegan dauða, heldur einnig andlegan; þ.e. ógnar eilífri sáluhjálp náungans, sem er vissulega það alvarlegasta í þessu. Ef til vill erum við komin aftur á byrjunarreyt. Er land vort frekar orðið að kristniboðsakri, frekar en að teljast kristið land? En þá er um að gera að byggja upp og að endurreisnin sé byggð á bjargi aldanna, Kristi Jesú, en ekki tíðaranda hvers tíma, og leggja þess meiri ásherslu á hina sönnu innviði þjónustunnar til handa hinum sjúku og þeirra, sem eru í nauðum á einn eða annan hátt; eða eins og forstöðumaður Samhjálpar sagði, að aldrei sem fyrr hafi verið eins mikil þörf á að varðveita og efla velferðarþjónustuna sem nú, einmitt í þeim aðstæðum, sem við blasa í dag. Hin kristnu sjónarmið lýsa eins og ljós í myrkri grimmrar og skeytingarlausrar heimshyggju, og sinnuleysi, sem byggist á botnlausum forarpytti guðlauss miskunnarleysisins. Endurreisn sjúkrasamlags kæmi hér að fullum notum sem og skattlagning á inngreiðslur í lífeyrissjóði (ekki afturvirkt), sem væri einnig mjög skynsamlegt, til að tryggja ekki síst óskerta líknar- og mannúðarþjónustu, til handa öllum, óháð stétt og stöðu og óháð efnahag, og nýta fé til líknar- og velferðarþjónustunnar á sem allra besta hátt, án nokkurs niðurskurðar til þjónustunnar sjálfrar.

Og sem fyrr segir, megum við aldrei gleyma að líta okkur næst. Mannvinurinn og kristniboðslæknirinn, Albert Schweitzer, kemst m.a. svo að orði:

„Mönnum hættir til þess að leita langt yfir skammt. Oft sjá þeir fjarlæg og sérstæð verkefni í hillingum og láta sér þá sjást yfir önnur, sem eru hendi næst og engu að síður veigamikil og þörf. ... .“ (Sigurbjörn Einarsson/Arnbjörn Kristinsson, 1955, Albert Schweitzer, ævisaga, bls. 272).

Varið er hærri fjárframlögum, bara svo eitt dæmi sé nefnt, fyrir utan öll „gæluverkefnin“, til hins nýja tónlistar- og ráðstefnuhúss, svonefndrar „Hörpu“ eða sem nemur 33 milljörðum króna, á sama tíma og skorið er niður til líknar- og heilbrigðisþjónustunnar, sem stefnir lífi veiks fólks í bráða hættu; forgangsröðin er hér stórhættuleg!!! Fleiri hundruð heilbrigðisstarffólks hefur verið sagt upp; álagið verður nær óbærilegt gagnvart því heilbrigðisstarfsfólki, sem eftir stendur; þjónustan skerðist, og biðlistar stóraukast. Hér er verið að spara eyrinn, en henda krónunni, fyrir utan það, sem aldrei, aldrei verður metið til fjár! Sama er að segja varðandi skólastörf, löggæslu, og önnur störf björgunar, og varðar almannaheill, o.s.frv.

Störf líknar, miskunnar, björgunar, uppeldis- og menntunnar, eru sérstaklega vanmetin á mjög ómaklega hátt. Um það bil 660 heilbrigðisstarfsmönnum hefur sagt upp störfum hjá Landspítalanum, auk fjölda manns úti á landsbyggðinni; þótt þvert á móti brýn þörf hefði verið á því, að fjölga þeim verulega, ekki síst í aðstæðum nútímans, bæði úti á landsbyggðinni og Landspítalanum. Athygli vekur, að um 90% þeirra starfsmanna, sem sagt er hér upp, eru konur, sem einkum sinna hreingerningu, sem engin starfsemi gæti verið án, og hjúkrun, umönnun og rannsóknum. Hin hefðbundnu kvennastörf eru hér sérstaklega vanmetin á mjög ómaklegan hátt.

Ef bágur efnashagur hefði ráðið ferðinni varðandi fyrrnefnd líknarstörf, og tíðarandinn ráðið ferðinni, - en veraldleg fátækt var þá meiri en nú, andstætt því er varðar hina andlegu fátækt, - hefði ekkert orðið af þeim; það hefði ekki svarað kostnaði, miðað við tíðarandann í dag. Grundvallarspurningin er því þessi: Ætlar mannfélagið að byggja líf sitt á sandi tíðarandns, sinnuleyisins, skeytingarleysisins, m.ö.o. siðblindu og siðleysi hins grimma tíðaranda, eða byggja líf sitt á bjargi aldanna, Drottni Jesú Kristi, með náð, líkn og miskunn Drottins að leiðarljósi, í varðveislu og uppbyggingu kristinnar kærleikstrúar aldanna, þar sem hvert mannslíf sem og eilíf sáluhjálp þess, er ómetanlegt, þar sem þeim fjársjóði er safnað, sem mölur og ryð fær aldrei grandað, er tekið fram yfir forgengilegan auð, sem mölur og ryð fær eytt, og stefna þar með lífi sínu, samborgara sinna og annarra, í bráða lífshættu og neyð, og stefna eigin eilífri sáluhjálp í voða sem og annarra, miðað við orð Drottins Jesú Krists. Þannig er dæmdur sakamaður, sem gerir iðrun, í betri málum, en ,,heiðarlegur nútímamaður“, sem byggir á sandi tíðarandans og sinnuleysins, sem telur iðrunar ekki þörf; samanber iðrun ræningjans við hlið Jesú á krossinum: Og Jesús sagði við hann: ,,Sannlega segi ég þér: Í dag skaltu vera með mér í Paradís.“ (Lúk. 23. kap., vers 43). Og allir eru fyrirhugaðir, frá grunvöllun heims, til eilífs hjálpræðis og eilífs lífs í Kristi Jesú. Hinir réttlátu, eða öllu heldur réttlættu, muna fara til eilífs lífs, það er allir þeir, sem meðtaka, og hafna ekki eilífu hjálpræði Guðs, í Drottni vorum Jesú Kristi til eilífs hjálpræðis, og leifa Kristi Jesú að lifa í sér og öllu sínu lífi; lifa í iðrun og helgun. Og allir, allir, eru fyrirhugaðir til eilífs hjálpræðis og eilífs lífs, í Drottni vorum og Frelsara, Kristi Jesú, konungi konunganna, konungi kærleikans.

Opnum hjörtu vor fyrir Honum, og blóð Krists mun hreinsa oss stöðugt af synd, og vér lifa senn í iðrun og helgun, og þá munum við fyllast Heilögum Anda, Anda huggunarinnar, sem mun starfa í okkur, sem mun síðan fullnast á himnum.

Mannvinurinn, kristniboðinn og æskulýðsleiðtoginn, Bjarni Eyjólsson (1913-1972), ritstjóri í Reykjavík, kemst svo að orði í þessari fögru þýðingu hans á hinum fögru sálmversum Norska mannvinarins og kristniboðans, K.L.Reichelt (1877-1952), sem segir allt, sem skiptir máli varðandi það að fylgja Kristi sem einlægur lærisveinn Hans, í kærleikssamfélagi Hans:

Ó, DROTTINN, ég vil aðeins eitt:
Að efla ríki þitt.
Ó, þökk, að náð sú var mér veitt,
sem vakti hjarta mitt.
Ég verður, Jesús, ekki er
að eiga að vera´ í þínum her,
en vinarnafn þú valdir mér,
mig vafðir blítt að hjarta þér,
ó, hjálpa mér
að hlýðnast eins og ber.

Ó, lát mig fá að finna ljóst,
hve fólksins neyð er sár.
Mér gef þinn ástareld í brjóst
og einlæg hryggðartár.
Í ljósi þínu lát mig sjá
hvern lýð, sem neyð og heiðni þjá,
því neyðin hans er hróp frá þér
að hjálpa – eins og bauðstu mér -
að dauðastund
með djarfri fórnarlund.

Þá eitt ég veit: Mitt auga sér
þá undraverðu sín,
er langri ævi lokið er
og líf og kraftur dvín:
Ég sé þitt ríki sigur fær,
til sérhvers lýðs þitt frelsi nær,
og þessi mikli helgra her,
sem hjálp og lífið fann í þér,
þig, líknin blíð,
mun lofa alla tíð.

(Sálmabók 1972 Reichelt – Bjarni Eyjólsson)


Það að biðja fyrir hinum sjúka, og að hann njóti líknar og umönnunar, nær sem fjær, er sitt hvor greinin á sama vínviði þess alkærleika, sem Jesús Kristur er, konungi konunganna, konungi kærleikans, Drottins vors og Frelsara, sem gaf okkur öllum líf sitt, fæddist hér á jörðu niðri á hinum fyrstu jólum, frelsaði og læknaði sjúka, og dó á krossi vegna okkar synda og misgjörða, og fullnaði sigur sinn yfir dauðanum, með upprisu sinni. Myndist gjá milli greinanna, er voðinn vís, eins og komið hefur á daginn. Nákvæmlega sama gildir varðandi fangann sem og aðra þá, sem í nauðum eru staddir, þ.m.t. í fátæktargildrum, og þeirri félagslegu einangrun, sem fylgir slíkum gildrum, á einn eða annan hátt, andlega sem efnislega, samkvæmt orðum Jesús Krists, Hans, sem kemur aftur, og tekur sína elskuðu og blessuðu föður síns til sín í himinn sinn, þar sem ekki er til framar sorg, sjúkdómar, né nokkur þrenging né þjáning, heldur eilíf gleði og fögnuður, í Ríki Hans, hinum nýja himni og hinn nýju jörð, þar sem dagur rennur ei framar, þar sem ríkir eilíf jóla- og páskagleði heima hjá Guði, við hlið konungs kongunna, konungs kærleikans, Drottins Jesú Krists, í Heilögum Anda, þar sem verða endurfundir ástvina. Þegar sorgin kveður dyra, og góðir vinir kveðja, er ekkert sem huggar en sú vissa, að Drottinn Jesús Kristur tekur öll börnin sín heim til sín; stendur við hlið okkar allra í sorginni, og gefur loks endurfundi vina og ástvina.

Tökum í trú á móti Drottni vorum, Endurlausnara og Frelsara, Jesú Kristi, sem kallar oss til fylgdar sem forðum, og lagði sjálfan sig í sölurnar fyrir oss, til þess að vér mættum að eilífu lifa með Honum í kærleikssamfélagi Hans, sem öllum er fyrirhugað. Þá fyllumst vér Heilögum Anda, sem býr í oss og vöxum í helgun; lifum í iðrun og helgun. Þá munum vér hljóta þann dyrðarsveig, sem fullnast við lok tímanna á himnum, þar sem verða endurfundir vina og ástvina. Þá verður fögnuður vor fullkominn. Ég enda með orðum mannvinarins og kristniboðslæknisins Alberts Schweitzers:

,,Hann kemur til vor eins og ókunnugur nafnlaus gestur, á sama hátt og Hann kom forðum við bakka vatnisins, Hann kom til þessarra manna, sem ekki vissu hver Hann var. Hann segir sömu orðin: ,,Fylg þú mér!“ Og Hann bendir oss á þau verkefni, sem Hann þarf að leysa á vorum tímum. Hann skipar fyrir. (*Köllun Jesú Krists, sem er í órofa samhengi við kristniboðsskipunina, sjá einkum Metteusarguðspjall, 28. kap., vers 18-20). Og þeim, sem hlýða Honum, hvort sem þeir eru vitrir eða fávísir, mun Hann opinbera sjálfan sig í því, sem þeir fá að reyna í samfélagi Hans af erfiðleikum, átökum, og þrautum og þjáningum, og sem ósegjanlegan leyndardóm munu þeir læra og komast sjálfir að raun um Hver Hann er.“ (Albert Schweitzer, 1954, The Quest of the Historical Jesus, bls. 401. *Innskot og áherslubreyting: ÓÞ). Sá ósegjanlegi leyndardómur er, að Jesús er Kristur, Sonur hins lifanda Guðs Föður vors á himnum; hinn sanni Messías! Amen!


Með óskum um Guðs blessun

Ólafur Þórisson, cand. theol. Höfundur er með embættispróf í guðfræði frá HÍ., og hefur rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.


EILÍF MISKUNNSEMD GUÐS, SAMHLIÐA HINNI KRISTILEGU KÆRLEIKSKRÖFU UM MISKUNNSEMD, ANDSTÆTT MISKUNNARLEYSI HEIMSINS, SEM BIRTIST EKKI SÍST Í SIÐLAUSUM NIÐURSKURÐI, EINKUM TIL MISKUNNARSTARFA:

HUGVEKJA: MATTEUSARGUÐSPJALL, 24. KAP., VERS 34-36 OG 40:

Í Matteusarguðspjalli, 24. kapítula, versum 34-36 og 40, stendur ritað:

Og þá mun konungurinn segja við þá til hægri: ,Komið þér, hinir blessuðu föður míns, og takið að erfð ríkið, sem yður var búið frá grundvöllun heims. Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta, þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka, gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín.‘
Konungurinn mun þá svara þeim: ,Sannlega segi ég yður, það allt, sem þér gjörðuð einum minna minnstu bræðra, það hafið þér gjört mér.‘

Bæn: Ó, Guð þinn anda gefðu þinn,
er glæðir kærleik, von og trú,
og veit hann helgi vilja minn,
svo vilji‘ eg það, sem elskar þú.

Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta; þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka; gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín. Hér eru dýrstu fjársjóðir og ávextir kristinnar sáluhjálplegrar kærleikstrúar taldir upp. Einn þeirra er, að vitja hins sjúka. Hvað er að vitja? Samkvæmt dýpsta skilningi kristinnar sáluhjálplegrar kærleikstrúar aldanna, hefst vitjun til hins sjúka í bæninni, þar sem opnað er fyrir frelsandi og líknandi náð og miskunn Guðs, í Kristi Jesú, til handa þeim sjúka. Þetta sýndi Jesús sjálfur í lífi sínu, bæði þegar Hann lagði hendur yfir sjúka, en einnig þegar Hann mælti fyrir í bæn fyrir hinum sjúka, (t.d. þegar Hann læknaði son hundraðshöfðingjans). Bænin er hér grundvöllurinn, eða öllu heldur lykillinn að þeirri óendanlega náð og miskunn Drottins, í Kristi Jesú, sem gaf líf sitt til lausnargjalds, dó á krossi þeim dauða, sem við höfðum kallað yfir okkur, sigraði dauðann, og fullnaði þann sigur með upprisu sinni frá dauðum. Hér komum við að kjarna kristinnar kærleikstrúar aldanna, þar sem einn af ávöxtunum er, að sjúkir hafa notið umönnunar og líknar. Sú umönnun og líkn byggist á bænalífinu, síðan bætast við bein líknarstörf og umönnun, þar sem hins sjúka er vitjað, hvort sem er í heimahús eða á sjúkrahúsum. Og síðast en ekki síst að vitja sinna nánustu sem og annarra.

Vitjunin hefst í og með bæninni, sem er lykillinn að frelsandi og líknadi náð og miskunn Drottins. Þessa heildarmynd verðum við að hafa, til að sjá bjargtraustan grundvöll þess, að sjúkir njóti áfram líknar og miskunnar, annars vegar fyrir bænina, og hins vegar fyrir beina líknarþjónustu og umönnun.. Loks kemur svo að því að vitja hins sjúka, eins og Jesús sýndi sjálfur, t.d. er Hann kom að sjúkrabeði tengdamóður Símonar Péturs; en Hann hafði beðið fyrir henni. Hér er um að ræða þá óendanlegau miskunn og náð Drottins, sem miðlað er síðan til hins sjúka. Bænin er hér grundvallaratriði, eða öllu heldur lykillinn að grundvellinum, sem er eilíf frelsandi og líknindi náð Drottins, í Kristi Jesú, og vanti þann grundvöll, er ekki von á góðu. Nákvæmlega á þennan hátt byggðu kaþólsku systurnar upp líknarstarfsemi sína á byrjun síðustu aldar; vissulega fylgdi þessu líknarstarfi kostnaður, sem var samt af skornum skammti, sem hins vegar var nýttur til hins ýtrasta. Náð Drottins og bænin var þeim að leiðarljósi, grundvallað á konungi kærleikans, Kristi Jesú! Sama er að segja um líknarverk systur Móður Theresu og kristniboðslæknisins Alberts Scwheitzers! Og í raun einnig varðandi áframhaldandi uppbyggingu líknarþjónustunnar hér á landi, nánast alla síðastliðna öld, t.d. með stofnun sjúkrasamlags, sem nýtt var á sem bestan og skynsamlega hátt; og langt fram á þessa öld, sem skilað hefur landinu okkar, heilbrigðisþjónustu, sem er í heild sinni, ein sú besta á heimsmælikvarða!

Líknarþjónustan, þ.e. umönnun sjúkra og björgun mannslífa, verður að byggast áfram á bjargi aldanna, annars er voðinn vís, eins og komið hefur á daginn, ekki bara hér á landi, heldur víða um hinn vestræna heim; hvað þá í þeim löndum, þar sem fátækt er hvað mest, eins og í Afríku, Asíu og víðar, og var ekki á bætandi. Og kristniboðsskipunin á hér heldur betur við, fyrr var þörf, nú nauðsyn. Ef afkristnunin heldur áfram og ekki er hugað að okkar minnstu meðbræðrum og systrum í hinum vestræna heimi, hvað verður þá um þau fjarlægu raunabörn; þau munu þá ekki njóta nokkurrar líknarþjónustu, sem neinu nemur, auk þeirra fjölda milljóna, t.d. í Afríku, og þá ekki síst barna, sem munu verða hungurmorða, ofan á hinar milljónirnar, sem þegar hafa fengið að deyja Drottni sínum, vegna skeytingarleysis hinna efnaðri þjóða. Hér kemur enn skýrar fram, hversu mikils er um vert, að rjúfa ekki samhengið milli kristniboðs og kristilegrar hjálparstarfsemi, og nær sem fjær. Okkur kemur við sem kristnum einstaklingum neyð meðbræðra vorra og systra, hvort sem þau standa okkur allra næst, eru í nágrenninu, eða hvort heldur þau búi í 10 km. eða 4000 km. fjarlægð frá okkur. Og við megum heldur ekki gleyma að líta okkur næst, einnig varðandi þá fátækt, sem leitt hefur af hinni andlegu fátækt mannfélagsins, sem bitnar síðan á þeim, er síst skyldi.

Skeytingarleysi og siðblinda tíðaranda nútímans má ekki ná hér rótum, né annars staðar. Guðlaust líf leiðir ekki aðeins af sér líkamlegan dauða, heldur einnig andlegan; þ.e. ógnar eilífri sáluhjálp náungans, sem er vissulega það alvarlegasta í þessu. Ef til vill erum við komin aftur á byrjunarreyt. Er land vort frekar orðið að kristniboðsakri, frekar en að teljast kristið land? En þá er um að gera að byggja upp og að endurreysnin sé byggð á bjargi aldanna, en ekki tíðaranda hvers tíma, og leggja þess meiri ásherslu á hina sönnu innviði þjónustunnar til handa hinum sjúku og þeirra, sem eru í nauðum á einn eða annan hátt; eða eins og forstöðumaður Samhjálpar hefur sagt, að aldrei sem fyrr hafi verið eins mikil þörf á að varðveita og efla velferðarþjónustuna sem nú, einmitt í þeim aðstæðum, sem við blasa í dag. Hin kristnu sjónarmið lýsa eins og ljós í myrkri grimmrar og skeytingarlausrar heimshyggju, sem byggist á botnlausum forarpytti guðlauss miskunnarleysisins. Endurreysn sjúkrasamlags kæmi hér að fullum notum SEM OG HIN SKYNSAMA HUGMYND ÁBYRGRA AÐILA UM SKATTLAGNINGU Á INNGREIÐSLU TIL LÍFEYRISSJÓÐA (EKKI AFTURVIRKT) til að tryggja óskerta líknar- og mannúðarþjónustu, til handa öllum, óháð stétt og stöðu og óháð efnahag, og nýta fé til líknar- og velferðarþjónustunnar á sem allra besta hátt, án nokkurs niðurskurðar til þjónustunnar sjáfrar.

Og enn er hert á siðblindum niðurskurði til ofangreindrar líknarþjónustu, einnig hér á landi, sem og löggæslu og annarra þeirra starfa, sem lúta að almannaheill og almannvörnum, sem m.a. kom fram í fjöldauppsögnum starfsfólks Ríkisútvarpsins, nú nýverið. Og enn vofa fjöldauppsagnir yfir þeim stéttum, sem umhyggja, líkn og björgun mannslífa, ásamt uppeldi, uppfræðlsu og annarri umönnun, einkenna! Hér er ekki aðeins verið að spara eyrinn og henda krónunni, heldur er verið að setja líf og heilsu fólks í hættu, auk þess álags, sem enn mun aukast hjá þeim, sem eftir verða í þessum vanmetnu, en göfugu störfum umhyggju, líknar og björgunar.

Ef bágur efnashagur hefði ráðið ferðinni varðandi fyrrnefnd líknarstörf, og tíðarandinn ráðið ferðinni, - en veraldleg fátækt var þá meiri en nú, andstætt því er varðar hina andlegu fátækt, - hefði ekkert orðið af þeim; það hefði ekki svarað kostnaði, miðað við myrkan tíðarandann í dag.

Grundvallarspurningin er því þessi: Ætlar mannfélagið að byggja [líf sitt] á sandi tíðarandns og siðblindu hans, eða byggja [líf sitt] á bjargi aldanna, með náð, líkn og miskunn Drottins að leiðarljósi, í varðveislu og uppbyggingu kristinnar kærleikstrúar aldanna, þar sem hvert mannslíf sem og eilíf sáluhjálp þess, þar sem þeim fjársjóði er safnað, sem mölur og ryð fær aldrei grandað, er tekið fram yfir forgengilegan auð, sem mölur og ryð fær eytt, og stefna þar með lífi sínu, samborgara sinna og annarra, í bráða lífshættu og neyð, og stefna eigin [eilífri] sáluhjálp í voða, miðað við orð Drottins Jesú Krists, konungar konunganna, konungar kærleikans. Þannig er dæmdur sakamaður, sem gerir iðrun, í betri málum, en ,,heiðarlegur nútímamaður“, sem byggir á sandi siðblinds tíðaranda, sem telur iðrunar ekki þörf; samanber hins vegar iðrun ræningjans við hlið Jesú á krossinum: Og Jesús sagði við hann: ,,Sannlega segi ég þér: Í dag skaltu vera með mér í Paradís.“ (Lúk. 23. kap., vers 43).

Allir eru fyrirhugaðir, frá grunvöllun heims, til eilífs lífs í Kristi Jesú. Hinir réttlátu muna fara til eilífs lífs, það er allir þeir, sem meðtaka, og hafna ekki eilífu hjálpræði Guðs, í Drottni vorum Jesú Kristi til eilífs hjálpræðis, og leifa Kristi Jesú að lifa í sér og öllu sínu lífi; lifa í iðrun og helgun.

Það að biðja fyrir hinum sjúka, og að hann njóti líknar og umönnunar, nær sem fjær, er sitt hvor greinin á sama vínviði þess alkærleika, sem Jesús Kristur er, konungi konunganna, konungi kærleikans, Drottins vors og Frelsara, sem gaf okkur öllum líf sitt, fæddist hér á jörðu niðri á hinum fyrstu jólum, frelsaði og læknaði sjúka, og dó á krossi vegna okkar synda og misgjörða, og fullnaði sigur sinn yfir dauðanum, með upprisu sinni. Myndist gjá milli greinanna, er voðinn vís, eins og komið hefur á daginn. Nákvæmlega sama gildir varðandi fangann sem og aðra þá, sem í nauðum eru staddir, á einn eða annan hátt, andlega sem efnislega, samkvæmt orðum Jesús Krists, Hans, sem kemur aftur, og tekur sína elskuðu og blessuðu föður síns til sín í himinn sinn, þar sem ekki er til framar sorg, sjúkdómar, né nokkur þrenging né þjáning, heldur eilíf gleði og fögnuður, í Ríki Hans, [hinum nýja himni og hinn nýju jörð, þar sem dagur rennur ei framar], þar sem ríkir eilíf jóla- og páskagleði heima hjá Guði, við hlið konungar konunganna,konungar kærleikans, Drottins Jesú Krists, í Heilögum Anda, þar sem verða endurfundir ástvina.

Amen.

Biðjum.

Himneski Faðir. Vér lofum þig og þökkum náð þína
og miskunn. Vér felum þér land vort og þjóð.
Blessa forseta vorn, landsstjórn, alþingismenn,
og dómendur. Gef að ráðamenn þjóðarinnar leiti
ávallt þinnar handleiðsu, einkum til að standa vörð
um lífnauðsynlega grunnþjónustu í landi voru sem
og lífsnauðsynlega þróunarhjálp. Hjálpa oss öllum,
í himneskri miskunnsemd þinni, til að sjá skyldur vorar,
um að standa vörð um lífsnauðsynlega líknarþjónustu
í landi voru sem og þróunarlöndum, sem og önnur
störf uppeldis- og menntunar, björgunar- og löggæslu.
Gef, að kirkja, sjúkrahús og skóli, standi saman á ný,
hlið við hlið, í kristnu mannfélagi, nær sem fjær.
Vér felum þér sjúka og vanheila, sorgmædda og þá, sem
áhyggjur þjaka. Vitja þeirra og bæt úr hverju böli.
Vér felum þér heimili vor og fjölskyldur. Vér felum
þér kirkju þína um víða veröld. Vér felum þér allt
kristniboð, nær sem fjær, allt hjálparstarf, og þá
ekki síst á Haiti, og þökkum það allt, og þá ekki síst
hjálparstarf Íslensku björgunarsveitarinnar. Kom með
þína himnesku náð, miskunn, huggun og líkn, inn í líf
hvers og eins. Fyrir Jesú Krist, Drottin vorn og Frelsara.

Amen.

Ólafur Þórisson, cand. theol.

BIRT UPPHAFLEGA 24. JANÚAR 2010

ENDURBIRT MEÐ LAGFÆRINGUM 17. OKTÓBER 2010.

Höfundur er með embættispróf í guðfræði, og er með rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.

Trúmál og siðferði | Slóð | Facebook | Athugasemdir (2)


HUGVEKJA: MATTEUSARGUÐSPJALL, 24. KAP., VERS 34-36 OG 40:

Í Matteusarguðspjalli, 24. kapítula, versum 34-36 og 40, stendur ritað:

Og þá mun konungurinn segja við þá til hægri: ,Komið þér, hinir blessuðu föður míns, og takið að erfð ríkið, sem yður var búið frá grundvöllun heims. Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta, þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka, gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín.‘ 
Konungurinn mun þá svara þeim: ,Sannlega segi ég yður, það allt, sem þér gjörðuð einum minna minnstu bræðra, það hafið þér gjört mér.‘ 




Bæn: Ó, Guð þinn anda gefðu þinn, 
er glæðir kærleik, von og trú, 
og veit hann helgi vilja minn, 
svo vilji‘ eg það, sem elskar þú.




  Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta; þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka; gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín. Hér eru dýrstu fjársjóðir og ávextir kristinnar sáluhjálplegrar kærleikstrúar taldir upp. Einn þeirra er, að vitja hins sjúka. Hvað er að vitja? Samkvæmt dýpsta skilningi kristinnar sáluhjálplegrar kærleikstrúar aldanna, hefst vitjun til hins sjúka í bæninni, þar sem opnað er fyrir frelsandi og líknandi náð og miskunn Guðs, í Kristi Jesú, til handa þeim sjúka. Þetta sýndi Jesús sjálfur í lífi sínu, bæði þegar Hann lagði hendur yfir sjúka, en einnig þegar Hann mælti fyrir í bæn fyrir hinum sjúka, (t.d. þegar Hann læknaði son hundraðshöfðingjans). Bænin er hér grundvöllurinn, eða öllu heldur lykillinn að þeirri óendanlega náð og miskunn Drottins, í Kristi Jesú, sem gaf líf sitt til lausnargjalds, dó á krossi þeim dauða, sem við höfðum kallað yfir okkur, sigraði dauðann, og fullnaði þann sigur með upprisu sinni frá dauðum. Hér komum við að kjarna kristinnar kærleikstrúar aldanna, þar sem einn af ávöxtunum er, að sjúkir hafa notið umönnunar og líknar. Sú umönnun og líkn byggist á bænalífinu, síðan bætast við bein líknarstörf og umönnun, þar sem hins sjúka er vitjað, hvort sem er í heimahús eða á sjúkrahúsum. Og síðast en ekki síst að vitja sinna nánustu sem og annarra. 
  Vitjunin hefst í og með bæninni, sem er lykillinn að frelsandi og líknaði náð Drottins. Þessa heildarmynd verðum við að hafa, til að sjá bjargtraustan grundvöll þess, að sjúkir njóti áfram líknar og miskunnar, annars vegar fyrir bænina, og hins vegar fyrir beina líknarþjónustu og umönnun.. Loks kemur svo að því að vitja hins sjúka, eins og Jesús sýndi sjálfur, t.d. er Hann kom að sjúkrabeði tengdamóður Símonar Péturs; en Hann hafði beðið fyrir henni. Hér er um að ræða þá óendanlegau miskunn og náð Drottins, sem miðlað er síðan til hins sjúka. Bænin er hér grundvallaratriði, eða öllu heldur lykillinn að grundvellinum, sem er eilíf frelsandi og líknindi náð Drottins, í Kristi Jesú, og vanti þann grundvöll, er ekki von á góðu. Nákvæmlega á þennan hátt byggðu kaþólsku systurnar upp líknarstarfsemi sína á byrjun síðustu aldar; vissulega fylgi þessu líknarstarfi kostnaður, sem var samt af skornum skammti, sem hins vegar var nýttur til hins ýtrasta. Náð Drottins og bænin var þeim að leiðarljósi, grundvallað á konungi kærleikans, Kristi Jesú. Sama er að segja um líknarverk Móður Theresu og Alberts Scwheitzers. Og í raun einnig áframhaldandi uppbygging líknarþjónustunnar hér á landi á fyrri hluta síðustu aldar, t.d. með stofnun sjúkrasamlags, sem nýtt var á sem bestan og skynsamlega hátt. Líknarþjónustan, þ.e. umönnun sjúkra og björgun mannslífa, verður að byggast áfram á bjargi aldanna, annars er voðinn vís, eins og komið hefur á daginn, ekki bara hér á landi, heldur víða um hinn vestræna heim; hvað þá í þeim löndum, þar sem fátækt er hvað mest, eins og í Afríku, Asíu og víðar, og var ekki á bætandi. Og kristniboðsskipunin á hér heldur betur við, fyrr var þörf, nú nauðsyn. Ef afkristnunin heldur áfram og ekki er hugað að okkar minnstu meðbræðrum og systrum í hinum vestræna heimi, hvað verður þá um þau fjarlægu raunabörn; þau munu þá ekki njóta nokkurrar líknarþjónustu, sem neinu nemur, auk þeirra fjölda milljóna, t.d. í Afríku, og þá ekki síst barna, sem munu verða hungurmorða, ofan á hinar milljónirnar, sem þegar hafa fengið að deyja Drottni sínum, vegna skeytingarleysis hinna efnaðri þjóða. Hér kemur enn skýrar fram, hversu mikils er um vert, að rjúfa ekki samhengið milli kristniboðs og kristilegrar hjálparstarfsemi, og nær sem fjær. Okkur kemur við sem kristnum einstaklingum neyð meðbræðra vorra og systra, hvort sem þau standa okkur allra næst, eru í nágrenninu, eða hvort heldur þau búi í 10 km. eða 4000 km. fjarlægð frá okkur. Og við megum heldur ekki gleyma að líta okkur næst, einnig varðandi þá fátækt, sem leitt hefur af hinni andlegu fátækt mannfélagsins, sem bitnar síðan á þeim, er síst skyldi. Skeytingarleysi og siðblinda tíðaranda nútímans má ekki ná hér rótum, né annars staðar. Guðlaust líf leiðir ekki aðeins af sér líkamlegan dauða, heldur einnig andlegan; þ.e. ógnar eilífri sáluhjálp náungans, sem er vissulega það alvarlegasta í þessu. Ef til vill erum við komin aftur á byrjunarreyt. Er land vort frekar orðið að kristniboðsakri, frekar en að teljast kristið land? En þá er um að gera að byggja upp og að endurreysnin sé byggð á bjargi aldanna, en ekki tíðaranda hvers tíma, og leggja þess meiri ásherslu á hina sönnu innviði þjónustunnar til handa hinum sjúku og þeirra, sem eru í nauðum á einn eða annan hátt; eða eins og forstöðumaður Samhjálpar sagði, að aldrei sem fyrr hafi verið eins mikil þörf á að varðveita og efla velferðarþjónustuna sem nú, einmitt í þeim aðstæðum, sem við blasa í dag. Hin kristnu sjónarmið lýsa eins og ljós í myrkri grimmrar og skeytingarlausrar heimshyggju, sem byggist á botnlausum forarpytti guðlauss miskunnarleysisins. Endurreysn sjúkrasamlags kæmi hér að fullum notum, til að tryggja óskerta líknar- og mannúðarþjónustu, til handa öllum, óháð stétt og stöðu og óháð efnahag, og nýta fé til líknar- og velferðarþjónustunnar á sem allra besta hátt, án nokkurs niðurskurðar til þjónustunnar sjáfrar.  
  Ef bágur efnashagur hefði ráðið ferðinni varðandi fyrrnefnd líknarstörf, og tíðarandinn ráðið ferðinni, - en veraldleg fátækt var þá meiri en nú, andstætt því er varðar hina andlegu fátækt, - hefði ekkert orðið af þeim; það hefði ekki svarað kostnaði, miðað við tíðarandann í dag. Grundvallarspurningin er því þessi: Ætlar mannfélagið að byggja (líf sitt) á sandi tíðarandns og siðblindu hans, eða byggja (líf sitt) á bjargi aldanna, með náð, líkn og miskunn Drottins að leiðarljósi, í varðveislu (og uppbyggingu) kristinnar kærleikstrúar aldanna, þar sem hvert mannslíf sem og eilíf sáluhjálp þess, þar sem þeim fjársjóði er safnað, sem mölur og ryð fær aldrei grandað, er tekið fram yfir forgengilegan auð, sem mölur og ryð fær eytt, og stefna þar með lífi sínu, samborgara sinna og annarra, í bráða lífshættu og neyð, og stefna eigin (eilífri) sáluhjálp í voða, miðað við orð Drottins Jesú Krists. Þannig er dæmdur sakamaður, sem gerir iðrun, í betri málum, en ,,heiðarlegur nútímamaður“, sem byggir á sandi tíðarandans, sem telur iðrunar ekki þörf; samanber iðrun ræningjans við hlið Jesú á krossinum: Og Jesús sagði við hann: ,,Sannlega segi ég þér: Í dag skaltu vera með mér í Paradís.“ (Lúk. 23. kap., vers 43). Og allir eru fyrirhugaðir, frá grunvöllun heims, til eilífs lífs í Kristi Jesú. Hinir réttlátu muna fara til eilífs lífs, það er allir þeir, sem meðtaka, og hafna ekki eilífu hjálpræði Guðs, í Drottni vorum Jesú Kristi til eilífs hjálpræðis, og leifa Kristi Jesú að lifa í sér og öllu sínu lífi; lifa í iðrun og helgun. 
  Það að biðja fyrir hinum sjúka, og að hann njóti líknar og umönnunar, nær sem fjær, er sitt hvor greinin á sama vínviði þess alkærleika, sem Jesús Kristur er, konungi konunganna, konungi kærleikans, Drottins vors og Frelsara, sem gaf okkur öllum líf sitt, fæddist hér á jörðu niðri á hinum fyrstu jólum, frelsaði og læknaði sjúka, og dó á krossi vegna okkar synda og misgjörða, og fullnaði sigur sinn yfir dauðanum, með upprisu sinni. Myndist gjá milli greinanna, er voðinn vís, eins og komið hefur á daginn. Nákvæmlega sama gildir varðandi fangann sem og aðra þá, sem í nauðum eru staddir, á einn eða annan hátt, andlega sem efnislega, samkvæmt orðum Jesús Krists, Hans, sem kemur aftur, og tekur sína elskuðu og blessuðu föður síns til sín í himinn sinn, þar sem ekki er til framar sorg, sjúkdómar, né nokkur þrenging né þjáning, heldur eilíf gleði og fögnuður, í Ríki Hans, (hinum nýja himni og hinn nýju jörð, þar sem dagur rennur ei framar), þar sem ríkir eilíf jóla- og páskagleði heima hjá Guði, við hlið konungs kongunna, Drottins Jesú Krists, í Heilögum Anda, þar sem verða endurfundir ástvina.

                                Amen.

Biðjum. Himneski Faðir, við felum þér nú á sérstakan hátt, alla þá einstaklinga, sem eiga erfitt, fyrir sjúkum, föngum, fátækum, og öðrum sem þjást, nær sem fjær. Kom þú með þína frelsandi og líknandi náð og miskunn til hvers og eins þeirra, lækna þá og bæt úr hverju böli, fyrir Jesú Krist, Drottin vorn og Frelsara.

                                    Amen.


Ólafur Þórisson, cand. theol. 


Höfundur er með embættispróf í guðfræði, og er með rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.



HUGVEKJA III

Í Matteusarguðspjalli, 24. kapítula, versum 34-36 og 40, stendur ritað:

Og þá mun konungurinn segja við þá til hægri: ,Komið þér, hinir blessuðu föður míns, og takið að erfð ríkið, sem yður var búið frá grundvöllun heims. Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta, þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka, gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín.‘ 
Konungurinn mun þá svara þeim: ,Sannlega segi ég yður, það allt, sem þér gjörðuð einum minna minnstu bræðra, það hafið þér gjört mér.‘ 




Bæn: Ó, Guð þinn anda gefðu þinn, 
er glæðir kærleik, von og trú, 
og veit hann helgi vilja minn, 
svo vilji‘ eg það, sem elskar þú.




  Því hungraður var ég, og þér gáfuð mér að eta; þyrstur var ég, og þér gáfuð mér að drekka; gestur var ég, og þér hýstuð mig, nakinn og þér klædduð mig, sjúkur og þér vitjuðuð mín, í fangelsi var ég, og þér komuð til mín. Hér eru dýrstu fjársjóðir og ávextir kristinnar sáluhjálplegrar kærleikstrúar taldir upp. Einn þeirra er, að vitja hins sjúka. Hvað er að vitja? Samkvæmt dýpsta skilningi kristinnar sáluhjálplegrar kærleikstrúar aldanna, hefst vitjun til hins sjúka í bæninni, þar sem opnað er fyrir frelsandi og líknandi náð og miskunn Guðs, í Kristi Jesú, til handa þeim sjúka. Þetta sýndi Jesús sjálfur í lífi sínu, bæði þegar Hann lagði hendur yfir sjúka, en einnig þegar Hann mælti fyrir í bæn fyrir hinum sjúka, (t.d. þegar Hann læknaði son hundraðshöfðingjans). Bænin er hér grundvöllurinn, eða öllu heldur lykillinn að þeirri óendanlega náð og miskunn Drottins, í Kristi Jesú, sem gaf líf sitt til lausnargjalds, dó á krossi þeim dauða, sem við höfðum kallað yfir okkur, sigraði dauðann, og fullnaði þann sigur með upprisu sinni frá dauðum. Hér komum við að kjarna kristinnar kærleikstrúar aldanna, þar sem einn af ávöxtunum er, að sjúkir hafa notið umönnunar og líknar. Sú umönnun og líkn byggist á bænalífinu, síðan bætast við bein líknarstörf og umönnun, þar sem hins sjúka er vitjað, hvort sem er í heimahús eða á sjúkrahúsum. Og síðast en ekki síst að vitja sinna nánustu sem og annarra. 
  Vitjunin hefst í og með bæninni, sem er lykillinn að frelsandi og líknaði náð Drottins. Þessa heildarmynd verðum við að hafa, til að sjá bjargtraustan grundvöll þess, að sjúkir njóti áfram líknar og miskunnar, annars vegar fyrir bænina, og hins vegar fyrir beina líknarþjónustu og umönnun.. Loks kemur svo að því að vitja hins sjúka, eins og Jesús sýndi sjálfur, t.d. er Hann kom að sjúkrabeði tengdamóður Símonar Péturs; en Hann hafði beðið fyrir henni. Hér er um að ræða þá óendanlegau miskunn og náð Drottins, sem miðlað er síðan til hins sjúka. Bænin er hér grundvallaratriði, eða öllu heldur lykillinn að grundvellinum, sem er eilíf frelsandi og líknindi náð Drottins, í Kristi Jesú, og vanti þann grundvöll, er ekki von á góðu. Nákvæmlega á þennan hátt byggðu kaþólsku systurnar upp líknarstarfsemi sína á byrjun síðustu aldar; vissulega fylgi þessu líknarstarfi kostnaður, sem var samt af skornum skammti, sem hins vegar var nýttur til hins ýtrasta. Náð Drottins og bænin var þeim að leiðarljósi, grundvallað á konungi kærleikans, Kristi Jesú. Sama er að segja um líknarverk Móður Theresu og Alberts Scwheitzers. Og í raun einnig áframhaldandi uppbygging líknarþjónustunnar hér á landi á fyrri hluta síðustu aldar, t.d. með stofnun sjúkrasamlags, sem nýtt var á sem bestan og skynsamlega hátt. Líknarþjónustan, þ.e. umönnun sjúkra og björgun mannslífa, verður að byggast áfram á bjargi aldanna, annars er voðinn vís, eins og komið hefur á daginn, ekki bara hér á landi, heldur víða um hinn vestræna heim; hvað þá í þeim löndum, þar sem fátækt er hvað mest, eins og í Afríku, Asíu og víðar, og var ekki á bætandi. Og kristniboðsskipunin á hér heldur betur við, fyrr var þörf, nú nauðsyn. Ef afkristnunin heldur áfram og ekki er hugað að okkar minnstu meðbræðrum og systrum í hinum vestræna heimi, hvað verður þá um þau fjarlægu raunabörn; þau munu þá ekki njóta nokkurrar líknarþjónustu, sem neinu nemur, auk þeirra fjölda milljóna, t.d. í Afríku, og þá ekki síst barna, sem munu verða hungurmorða, ofan á hinar milljónirnar, sem þegar hafa fengið að deyja Drottni sínum, vegna skeytingarleysis hinna efnaðri þjóða. Hér kemur enn skýrar fram, hversu mikils er um vert, að rjúfa ekki samhengið milli kristniboðs og kristilegrar hjálparstarfsemi, og nær sem fjær. Okkur kemur við sem kristnum einstaklingum neyð meðbræðra vorra og systra, hvort sem þau standa okkur allra næst, eru í nágrenninu, eða hvort heldur þau búi í 10 km. eða 4000 km. fjarlægð frá okkur. Og við megum heldur ekki gleyma að líta okkur næst, einnig varðandi þá fátækt, sem leitt hefur af hinni andlegu fátækt mannfélagsins, sem bitnar síðan á þeim, er síst skyldi. Skeytingarleysi og siðblinda tíðaranda nútímans má ekki ná hér rótum, né annars staðar. Guðlaust líf leiðir ekki aðeins af sér líkamlegan dauða, heldur einnig andlegan; þ.e. ógnar eilífri sáluhjálp náungans, sem er vissulega það alvarlegasta í þessu. Ef til vill erum við komin aftur á byrjunarreyt. Er land vort frekar orðið að kristniboðsakri, frekar en að teljast kristið land? En þá er um að gera að byggja upp og að endurreysnin sé byggð á bjargi aldanna, en ekki tíðaranda hvers tíma, og leggja þess meiri ásherslu á hina sönnu innviði þjónustunnar til handa hinum sjúku og þeirra, sem eru í nauðum á einn eða annan hátt; eða eins og forstöðumaður Samhjálpar sagði, að aldrei sem fyrr hafi verið eins mikil þörf á að varðveita og efla velferðarþjónustuna sem nú, einmitt í þeim aðstæðum, sem við blasa í dag. Hin kristnu sjónarmið lýsa eins og ljós í myrkri grimmrar og skeytingarlausrar heimshyggju, sem byggist á botnlausum forarpytti guðlauss miskunnarleysisins. Endurreysn sjúkrasamlags kæmi hér að fullum notum, til að tryggja óskerta líknar- og mannúðarþjónustu, til handa öllum, óháð stétt og stöðu og óháð efnahag, og nýta fé til líknar- og velferðarþjónustunnar á sem allra besta hátt, án nokkurs niðurskurðar til þjónustunnar sjáfrar.  
  Ef bágur efnashagur hefði ráðið ferðinni varðandi fyrrnefnd líknarstörf, og tíðarandinn ráðið ferðinni, - en veraldleg fátækt var þá meiri en nú, andstætt því er varðar hina andlegu fátækt, - hefði ekkert orðið af þeim; það hefði ekki svarað kostnaði, miðað við tíðarandann í dag. Grundvallarspurningin er því þessi: Ætlar mannfélagið að byggja (líf sitt) á sandi tíðarandns og siðblindu hans, eða byggja (líf sitt) á bjargi aldanna, með náð, líkn og miskunn Drottins að leiðarljósi, í varðveislu (og uppbyggingu) kristinnar kærleikstrúar aldanna, þar sem hvert mannslíf sem og eilíf sáluhjálp þess, þar sem þeim fjársjóði er safnað, sem mölur og ryð fær aldrei grandað, er tekið fram yfir forgengilegan auð, sem mölur og ryð fær eytt, og stefna þar með lífi sínu, samborgara sinna og annarra, í bráða lífshættu og neyð, og stefna eigin (eilífri) sáluhjálp í voða, miðað við orð Drottins Jesú Krists. Þannig er dæmdur sakamaður, sem gerir iðrun, í betri málum, en ,,heiðarlegur nútímamaður“, sem byggir á sandi tíðarandans, sem telur iðrunar ekki þörf; samanber iðrun ræningjans við hlið Jesú á krossinum: Og Jesús sagði við hann: ,,Sannlega segi ég þér: Í dag skaltu vera með mér í Paradís.“ (Lúk. 23. kap., vers 43). Og allir eru fyrirhugaðir, frá grunvöllun heims, til eilífs lífs í Kristi Jesú. Hinir réttlátu muna fara til eilífs lífs, það er allir þeir, sem meðtaka, og hafna ekki eilífu hjálpræði Guðs, í Drottni vorum Jesú Kristi til eilífs hjálpræðis, og leifa Kristi Jesú að lifa í sér og öllu sínu lífi; lifa í iðrun og helgun. 
  Það að biðja fyrir hinum sjúka, og að hann njóti líknar og umönnunar, nær sem fjær, er sitt hvor greinin á sama vínviði þess alkærleika, sem Jesús Kristur er, konungi konunganna, konungi kærleikans, Drottins vors og Frelsara, sem gaf okkur öllum líf sitt, fæddist hér á jörðu niðri á hinum fyrstu jólum, frelsaði og læknaði sjúka, og dó á krossi vegna okkar synda og misgjörða, og fullnaði sigur sinn yfir dauðanum, með upprisu sinni. Myndist gjá milli greinanna, er voðinn vís, eins og komið hefur á daginn. Nákvæmlega sama gildir varðandi fangann sem og aðra þá, sem í nauðum eru staddir, á einn eða annan hátt, andlega sem efnislega, samkvæmt orðum Jesús Krists, Hans, sem kemur aftur, og tekur sína elskuðu og blessuðu föður síns til sín í himinn sinn, þar sem ekki er til framar sorg, sjúkdómar, né nokkur þrenging né þjáning, heldur eilíf gleði og fögnuður, í Ríki Hans, (hinum nýja himni og hinn nýju jörð, þar sem dagur rennur ei framar), þar sem ríkir eilíf jóla- og páskagleði heima hjá Guði, við hlið konungs kongunna, Drottins Jesú Krists, í Heilögum Anda, þar sem verða endurfundir ástvina.
                                Amen.
Biðjum. Himneski Faðir, við felum þér nú á sérstakan hátt, alla þá einstaklinga, sem eiga erfitt, fyrir sjúkum, föngum, fátækum, og öðrum sem þjást, nær sem fjær. Kom þú með þína frelsandi og líknandi náð og miskunn til hvers og eins þeirra, lækna þá og bæt úr hverju böli, fyrir Jesú Krist, Drottin vorn og Frelsara.
                                    Amen.

Ólafur Þórisson, cand. theol. 

Höfundur er með embættispróf í guðfræði, og er með rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.



HUGVEKJA II

Í 91. Davíðssálmi, versum 1-2, stendur ritað:

Sæll er sá, er setur í skjóli Hins hæsta, sá er gistir í skugga Hins almáttka, sá er segir við Drottin: ,,Hæli mitt og háborg, Guð minn, er ég trúi á!“




Bæn: Ó, Guð þinn anda gefðu þinn, 
er glæðir kærleik, von og trú, 
og veit hann helgi vilja minn, 
svo vilji‘ eg það, sem elskar þú.


  Sæll er sá, er byggir allt sitt líf á Drottni, byggir allt sitt líf á Drottni, byggir hjónaband sitt á Drottni, elur börnin sín upp í kristinni trú og siðferði; sá er lifir Drottni heilshugar. Sá er vinnur að miðla náð Drottins til annara, fyrir bæn, sá er leyfir Drottni að vera í öllu hans lífi, leyfir Drottni að starfa í sér; lifir senn í iðrun mog helgun. Hér er mum að ræða ófullkomið, en mennskt fólk. Sá er stuðlar að kristilegum grundvelli alls uppeldis og menntunar. Sá er stuðlar að ummönnun og líkn, til handa sjúkum og öldruðum, og ekki síst börnunum; andstætt þeirri siðblindu og grimmd guðleysinins, þar sem svo lágt er lagst, að líf og heilsa saklausra barna er sett undir niðurskurðarhníf miskunnarleysins; hin andlega fátækt guðleysisins afhjúpast hér á einstakan hátt, og Guð gefi, að þjóðin vakni af þyrnirósarsvefni skeytingarleysis samtímans, og þeim siðferðislega dofa og siðblindu, sem því miður veður áfram í afkristnuðum mannfélögum nútímans, og þá ekki aðeins hér á landi, heldur víðar, og bitnar harðast á þeim, sem síst skyldi. Hér sannast enn og aftur, að órofa samhengi er milli kristniboðs og ummönnunar sjúkra, og björgun mannslífa, auk menntunar , og þá nær sem fjær. Og bænin skiptir hér öllu, enda lykillinn að frelsandi og líknandi náð Drottins Jesú. Rofni þetta samhengi, er voðinn vís, eins og því miður hefur komið á daginn, sem birtist ekki síst í endalausum siðlausum niðurskurði varðandi heilbrigðisþjónustuna.  
  Hér má heldur ekki gleyma kristnum foreldrum, og þá ekki síst húsmóðurinni, sem ala börn sín upp í kristinni trú og siðum. Einnig sá er gleymir ekki að vitja hins sjúka; að vitja þess, sem í fangelsi er. Hér er byggt á þeirri kærleikstrú aldanna, sem grundvallast á konungi konunganna, konungi kærleikans, Orðinu holdi klæddu, Jesú Kristi Drottni vorum og frelsara, sem gaf líf sitt til endurlausnar allra. Hér er um að ræða sáluhjálplega trú aldanna, sem leiðir af sér þá ávexti miskunnar og kærleika, þann fjársjóð, sem mölur og ryð fær aldrei grandað, sem undanskilur engan, og þá ekki heldur móðurina né barnið, fædds sem ófædds, og grundvallast á Heilögu Guðs orði og skikkan skaparans frá öndverðu.  
  Því miður geysir guðleysið áfram í mannfélaginu, aldrei sem fyrr, eins og eldur í sinu, sem leiðir af sér hvers kyns siðblindu og siðleysi, þar sem sálarmorðinginn gerir allt til að afvegaleiða manneskjuna, ganga gegn Guðs Heilaga orði sem og skikkan skaparans, þar sem ýmsar fallegar orðskreytingar og lýðskrum, kemur fram, með syndina að leiðarljósi. 
  Það hefur ekkert með raunverulegt jafnrétti og raunveruleg mannréttindi að gera, sem gengur gegn skikkan skaparans og Heilögu Guðs orði. En það að gera syndina að einhverskonar ,,mannréttindum“, þar sem m.a. er gengið gegn skikkan skaparans og Heilags Guðsorðs, t.d. varðandi hið heilaga hjónaband karls og konu sem einnar eindar; og unnið markvisst af jaðarhópum femínista, að gera óbrúanlega gjá milli kynjanna, og ala á kynjafyrirlitningu og jafnvel kynjahatri, m.a. með endalausum óguðlegum kynjasamanburði og kynjagreiningu, sem eyðileggur og brenglar siðferðisvitund barna og unglinga, og vegur að grunneingingu kristins og siðaðs mannfélags, sem er hjónabandið og fjölskyldan – hjónaband karls og konu sem einnar eindar, hjónastéttarinnar, sem Guð gerði, eins og kemur m.a. fram í Helgakveri, sem er órjúfanlegur sáttmáli milli karls og konu, samkvæmt Heilögu Guðsorði og skikkan skaparans.  
  Í ár eru liðin 110 ár frá stofnun KFUM. og KFUK. Á þeim tímamótum, langar mig ekki síst að minnast mannvinarins og æskulýðsleiðtogans Bjarna Eyjólfssonar, sem var einn af brautryðjendum þessa kristilega kærleiksstarfs hér á landi. Hann sýndi það í verki, að hann var lifandi farvegur frelsandi og líknandi náðar Guðs í Kristi Jesú, einkum ungdómnum, með bænalífið að leiðarljósi, þess lykils að óendlanlegri náð og miskunn Drottins í Kristi Jesú. Bjarni Eyjólfsson er eitt fegursta dæmi hins sanna lærisveins Drottins Jesú Krists, sem gefur Drottni Jesú alla dýrðina. Hann er fögur fyrirmynd hins einlægna, sannkristna manns, sem gaf Kristi Jesú allt sitt líf, öðrum til frelsunar og blessunar. Blessuð sé minning hans.
 Opnum hjörtu vor fyrir Jesú Kristi, og meðtökum Hans Heilaga Anda. Allir eru fyrirhugaðir til eilífrar sálauhjálpar og eilífs lífs í Kristi Jesú. Þá munum við að lokum hljóta þann dýrðarsveig á himnum, sem aldrei mun dvína, og dvelja um eilífð hjá Honum, sem gaf líf sitt til lausnargjalds, svo við öll mættum eignast eilíft líf, og lifa jóla- og páskagleði þá, sem tekur aldrei enda.
          Amen.






Í 91. Davíðssálmi, versum 3-4, stendur ritað:

Hann frelsar þig úr snöru fuglarans, frá drepsótt glötunarinnar, hann skýlir þér með fjöðrum sínum, undir vængjum hans mátt þú hælis leita, trúfesti hans er skjöldur og verja.



Bæn: Ó, Guð þinn anda gefðu þinn, 
er glæðir kærleik, von og trú, 
og veit hann helgi vilja minn, 
svo vilji‘ eg það, sem elskar þú.


   Það að gera syndina að einhverskonar ,,mannréttindum“, þar sem m.a. er gengið gegn skikkan skaparans og Heilags Guðsorðs, t.d. varðandi hið heilaga hjónaband karls og konu sem einnar eindar; og unnið markvisst af jaðarhópum feminista, að gera óbrúanlega gjá milli kynjanna, og ala á kynjafyrirlitningu og jafnvel kynjahatri, m.a. með endalausum óguðlegum og ósiðlegum kynjasamanburði og kynjagreiningu, sem eyðileggur og brenglar siðferðisvitund barna og unglinga, og vegur að grunneingingu kristins og siðaðs mannfélags, sem er hjónabandið og fjölskyldan – hjónaband karls og kona sem einnar eindar, hjónastéttarinnar, sem Guð gerði, eins og kemur m.a. fram í Helgakveri, sem er órjúfanlegur sáttmáli milli karls og konu, samkvæmt Heilögu Guðsorði og skikkan skaparans.  
  Þessi ofannefnda heimskyggja, sem einnig fótumtreður alhliða mæðravernd, þar með talið ungbarnavernd, leiðir m.a. af sér félagslega ,,brenglun“, sérstaklega óharðnaðra barna og unginga, o.s.frv., og þar með eyðileggingu hins heilaga kristilega hjónaband karls og konu sem einnar eindar, og hinn kristna hjónabandsskilng aldanna; og að hið svokallaða ,,jafnrétti“ nær ekki einu sinni til hins ófædda barns, vanvirðir hið mikilvæga og göfuga starf húsmóðurinnar sem og annarra hefðbundinna kvennastarfa, sem er í raun rótin að endalausum launamun kynjanna, og svo má lengi telja. Það þarf því engan að undra að börn og unglingar eyðileggist og brenglist, því samhliða þessari óeðlilegu guðlausu kynjagreiningu, sem minnir t.d. óhugnanlega á kynþáttagreiningu 3. Ríkis Hitlers nasismans, þar sem börn og unglingar voru eyðilögð og brengluð í Hitlersæskunni illræmdu, fá drengir vart lengur að vera drengir og stúlkur vart lengur að vera stúlkur. Sama er að segja varðandi jaðarhópa múslima, einkum Talibana, þar sem mannfyrirlitning og mannhatur, er haft að leiðarljósi, einkum varðandi hina grimmu guðlausu kynjagreiningu, þar sem einnig er á ógeðfelldan hátt unnið markvisst að því að gera óbrúanlega gjá milli kynjanna, þar sem einkum konur og stúlkur eiga hvorki að njóta læknishjálpar né menntunar.  
  Og athygli vekur, að fyrrnefndir jaðarhópar feminista sem og aðrir róttækir guðlausir jaðarhópar, og þá ekki síst marxískir, slá sérstaka skjaldborg um fyrrnefnda jaðarhópa múslima. sem dæmi má nefna frá Noregi, þar sem múslimar eiga að fá sérréttindi umfram hina kristnu og kristin gildi fótum troðin sem og lýðræðið; mannréttindabrot í nafni ,,mannréttinda“. 
  Eini munurinn varðandi fyrrnefnda jaðarhópa er í raun sá, að hinn fyrri jaðarhópur hefur, Guði sé lof, ekki náð jafnmiklum völdum, því einræði, sem hins vegar einnkenndi helstefnu 3. Ríkis Hitlers nasismans sem og helstefnu stalínismans, og einkennir í dag hinn múslimska fasisma. Þessar helstefnur grimmdar og miskunnarleysis, skreyttar fallegum orðum, eru mikil ógn við þá kristnu kærleikstrúa aldanna, sem þrátt fyrir allt hefur varðveist, allt til dagsins í dag, og undanskilur engan, ekki heldur hið ófædda barn.  
  Vissulega hafa komið, og það á öllum tímabilum, helstefnur, sem ógna eilífri sáluhjálp mannkyns, eins og einnig hverskonar spíritiskar og guðspekilegar kenningar, en ein af helstefnu guðspekinnar var að útrýma heittrúuðum kristnum mönnum, körlum sem konum; þá má nefna endurholdgunarkenningar, en grimmd þeirrar helstefnu sést ekki síst í hinni grimmu stéttaskiptingu, t.d. á Indlandi; stéttleysingjarnir eru bara að taka út sína ,,refsingu fyrir syndir fyrra lífs“. Sama grimma miskunnarleysið einkennir þessar helstefnur heimshyggjunnar, ekkert síður en hinar fyrrnefndu; allar eru þær dæmi um ,,snöru fulgarans og drepsótt glötunarinnar“, sem Guð einn frelsar mannkynið frá í Drottni Jesú Kristi; og í raun gjörvalla sköpunina; þetta varðar eilífa sáluhjálp!  
  Já, Drottinn frelsar undan ,,snöru fuglarans og drepsótt glötunarinnar“, alla þá, sem taka á móti Honum og hjálpræði Hans í Drottni vorum og frelsara, Kristi Jesú; taka á móti Jesú Kristi inn í hjarta sitt, allt sitt líf. Hann skýlir þeim með fjöðrum sínum, undir vængjum Hans mega þeir hælis leita, trúfesti Hans er skjöldur og verja, hverjum og einum þeim, sem meðtaka Jesú Krist og þar með allt Hans hjálpræði og alla Hans náð og miskunn. Og allir eru fyrirhugaðir til eilífs lífs í Kristi Jesú, fyrir hjálpræði Hans. Opnum öll hjarta okkar fyrir Honum, sem fæddist á hinum fyrstu jólum, læknaði og frelsaði sjúka, og dó á krossi þeim dauða, sem beið okkar vegna syndar okkar, og fullnaði sigur sinn yfir dauðanum og syndinni, með upprisu sinni frá dauðaum. Þá munum við öll hljóta þann dýrðarsveig, sem fullnast mun á himnum. 
                                         Amen.

Biðjum. Himneski Faðir, við felum þér nú á sérstakan hátt, alla þá einstaklinga, sem eiga erfitt á einn eða annan hátt, fyrir sjúkum, föngum og fátækum. Kom þú með þína frelsandi og líknandi náð og miskunn til hvers og eins þeirra, lækna þá og bæt úr hverju böli, fyrir Jesú Krist, Drottin vorn og Frelsara.
 
                        Amen.


Ólafur Þórisson, cand. theol.

Höfundur er með embættispróf í guðfræði frá HÍ., og er með rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.




HUGVEKJA I

Í 121. Davíðssálmi, versum 1-2, stendur ritað:
 
Ég hef augu mín til fjallanna, hvaðan kemur mér hjálp?  
Hjálp mín kemur frá Drottni, skapara himins og jarðar.
                                                                                      Amen.


Bæn: Ó, Guð þinn anda gefðu þinn, 
er glæðir kærleik, von og trú, 
og veit hann helgi vilja minn, 
svo vilji‘ eg það, sem elskar þú.


  Í lífi okkar skiptast á skyn og skúrir. Stundum er logn, en stormar geysa oft á tíðum. Lífið er eins og skóli, þar sem við nemum og lærum, þar til yfir líkur. Hver er sá, sem við höfum sett traust okkar á? 
  Einn er sá, sem bregst aldrei. Hjálp vor kemur frá Honum einum, en Hann notar einnig menn í þjónustu sinni.  
  Já, hjálp vor kemur frá Drottni, skapara vorum og endurlausnara. Grímur Thomssen kemst svo að orði í þessum sálmversum sínum: 

Hvað hjálpar þér í heimsins glaumi, 
að heiminum verðurðu‘ ekki að bráð, 
þá berast lætur lífs með straumi 
og lystisemdum sleppir taumi, - 
hvað hjálpar, nema Herrans náð?

Og þegar allt er upp á móti, 
andinn bugaður, holdið þjáð, 
andstreymisins í ölduróti 
allir þó vinir burtu fljóti, 
Guðs er þó eftir gæzka‘ og náð.

Hver dugar þér í dauðans stríði, 
er duga ei lengur mannleg ráð,
þá horfin er þér heimsins prýði, 
en hugann nístir angur og kvíði, - 
hvað dugar, nema Drottins náð?

Hér er Drottni treyst af heilum huga. Enginn hjálpar sem Drottinn. Og þótt heimurinn bregðist, bregst Drottinn aldrei. 
  Heimurinn bregst og sakfellir, en Drottinn hjálpar og sýknar. Hjálpræðisverk Drottins ber hæst, er Drottinn Jesús, sem fæddist hér á jörðu á hinum fyrstu jólum, dó á krossi fyrir syndir vorar, og fullnaði sigur sinn yfir syndinni og dauðanum með upprisu sinni. 
  Hjálp vor kemur frá þeim Drottni, sem skapaði okkur í sinni mynd og endurleysir, og endurskapar okkur í Kristi Jesú. Öll höfum við syndgað og þurfum daglega á Drottni að halda og Hans hjálp. En við skulum vinna að því, að láti ekki heiminn ná að spilla okkur. Vissulega berum við mynd heimsins að meira eða minna leiti, meðan við erum í heiminum. En við skulum daglega endurnýjast í Drottni og meðtaka Hans hjálp, náð og miskunn. Þá berum við sífellt meira og meira Hans mynd. Bænalífið er hér lykilatriði, til að lifa og þjóna Drottni, og þá ekki síst að biðja fyrir þeim, sem sjúkir eru sem og þeim sem erfitt eiga á einn eða annan hátt; þó alltaf fyrst og fremst fyrir eilífri sáluhljálp náungans. 
  Drottinn er góður Guð miskunnseminnar, en ekki hinn grimmi guð miskunnarleysisins. Hann gerir sér ekki mannamun. Allir eru jafnir fyrir Drottni. Hann mismunar ekki, eins og heimurinn gerir. 
  Hjálpræði Drottins er óendanlegt í Jesú Kristi. Og Drottinn notar ófullkomna menn, karla sem konur, í þjónusti sinni, að hjálpa öðrum, hver sem staða þeirra og stétt er. Þeir eru síður en svo fullkomnir, en samt vinna þeir kærleiksverk í víngarði Drottins. Og kærleiksverk Drottins geta allir unnið, hver sem stétt þeirra og staða er. Guð blessi sérstaklega alla þá, sem eru farvegir líknandi og frelsandi náðar Guðs. Guð blessi alla okkar meðbræður og systur, nær sem fjær. 
  Einn af ávöxtum kristinnar kærleikstrúar er, að sjúkir og aldraðir hafa notið umönnunar og líknar, og björgunrar, nær sem fjær. Ein fegurstu dæmin sjáum við ekki síst hjá mannvininum og kristniboðslækninum Albert Schweitzer, sem reisti sjúkrahús í Mið-Afríku og starfaði þar sem kristniboðslæknir í rúma hálfa öld; sama er að segja um Móður Theresu, að ógeymdu líknarstarfi systranna, nær sem fjær, sem m.a. reistu hér sjúkrahús í upphafi síðusta aldar sem og Hringssytrunum, sem enn þann dag í dag vinna að varðveislu og uppbyggingu barnaspítala. Og allt það óeigingjarna og vanmetna starf, sem heilbrigðisstéttirnar vinna nú í dag, þ.m.t. störf björgunarfólks, slökkviliðs- og sjúkraflutningamannsins, lögreglumannsins, bráðaliðins, og önnur störf ummönnunar, uppeldis, og sálgæslu, starf prestsins, kristniboðans og kennarans, og svo má lengi halda áfram að telja; í raun nær sem fjær; hér er m.a. um að ræða þau gildi kristins og siðaðs mannféls, sem mölur og ryð fær ekki eytt. Nú er þessum ávöxtum sérstaklega ógnað, í afkristnun og afsiðun mannfélagsins í dag, sem veður fram með guðleysið og siðblinduna eina að vopni; ekki bara á Íslandi, heldur um víða veröld, vegna þess, að byggt hefur verið allt of mikið á sandi heimshyggjunnar, í stað hinnar kristnu kærleikstrúar aldanna.  
  Og í dag heyrast háværar raddir um ,,hið nýja Ísland“, og á hvaða hugarstefnum skuli byggja það upp á ný. Vissulega hefur auðæfaoflætið beðið skipbrot, en lausnin til endurreysnar landinu, og í raun gjörvallri veröldinni, er ekki mannleg hugarstefna, sem byggir á sandi heimshyggjunnar, sem síðan er skreytt alls kyns fögrum orðum, eins og t.d. ,,jafnrétti“ eða ,,mannéttindi“. Og undurleg eru þau ,,mannréttindi“ og ,,jafnrétti“, sem eru ekki meiri í raun, að efni og innihaldi, en svo, að þau ná t.d. ekki til lífs og verndar hins ófædda barns. Hugum frekar að hugsjón aldmótakynslóðar síðustu aldar, og afkomendum þeirra, þar sem byggt var á hinni kristnu kærleikstrú aldanna, þar sem gengið var fram til varðveislu og endurreysnar lands og þjóðar, og jafnframt sem sú skynsemi, sem Guð gefur hverju mannsbarni, var höfð til hliðsjónar. Varðveisla og uppbygging síðastliðinnar aldar á Íslandi var því, almennt séð, byggð á bjargi þeirrar kristnu kærleikstrúar, sem aldrei má þverra, sem formæður og forfeður okkar hafa varðveitt öld eftir öld, annars væri kirkjan ekki til í dag. Og forsætisráðherra þjóðarinnar má ekki í einlægni biðja þjóðinni og landinu Guðs blessunar, fyrir hinni grimmu heimshyggju guðleysisins. Guð blessi hins vegar fráfarandi forsætisráðherra og gefi honum fullan bata og heilsu á ný. Guð blessi hann, og aðra þá, sem reynt hafa, og munu reyna, að leiða þjóðina, á erfiðum tímum, þá, sem treyst hafa Guði og unnið með það að leiðarljósi, að opna fyrir þá náð Drottins, sem ein hjálpar, í bæninni, sem er lykillinn að Drottins náð. Guð blessi Ísland.
  Opnum hjörtu vor fyrir Drottni Jesú Kristi, og meðtökum Hann sem okkar persónulega frelsara. Hér er um eilífa sáluhjálp að ræða. Iðrums og þjónum Honum. Meðtökum Hans náð og hjálpræði; alla Hans hjálp, sem Hann af sínum óendanlega kærleika vill veita okkur öllum, hverjum og einum einstaklingi, mannfélagi voru, bæði nær sem fjær. Órjúfanlegt samhengi er milli kristniboðs og kristilegrar hjálparstarfsemi, sem sagan hefur sannað okkur og gerir enn í dag. Já, meðtökum náð og hjálpræði Drottins, sem mun síðan fullnast á himnum, er Hann tekur okkur til sín heim, upp þangað, þar sem kærleikurinn er allt í öllu. Þá mun sorg snúast í fögnuð, þar sem verða endurfundir ástvina heima hjá Guði.
   
                                               Amen.


Ólafur Þórisson, cand. theol.

Höfundur er með embættispróf í guðfræði, og er með rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.



Guðfræði mannvinarins og kristniboðslæknisins Alberts Schweitzers í ljósi lífsköllunar hans sem kristniboðslæknis í Lambarene, í Mið-Afríku, þar sem hann reisti sjúkrahús árið 1913, og starfaði þar sem kristniboðslæknir í rúma hálfa öld

Guðfræði mannvinarins og kristniboðslæknisins Alberts Schweitzers í ljósi/samræmi við lífsköllun hans sem kristniboðslæknis.  


Kristniboðið er hér grundvallaratriði, bæði varðandi guðfræði Alberts Schweitzers og köllunarstarfs hans sem kristniboðslæknis!


Guðfræði mannvinarins og kristniboðslækninn Albert Schweitzers, einkum varðandi guðfræði hans; afmarkað (sérstaklega) við  efni og innihald guðfræði hans í riti hans ,,The Question of the Historical Jesus (1954)“: ,,Spurningin um hinn Sögulega Jesú“ (Ævisögur Jesú); og þá sérstaklega í ljósi/samræmi við lífsköllun hans sem kristniboðslæknis.  Hægt er að rökstyðja þá fullyrðingun (ályktun) út frá niðurlagsorðum – ályktun – í riti Schweitzers, að hann viðurkenni - játi -að Jesús sé Kristur, Sonur hins lifanda Guðs Föður vors á himnum; viðurkenni (játi) þar með Jesú Krist sem sannan Messías, Son Guðs Föður; viðurkenni (játi) m.ö.o Drottin Jesú Krist sem sannan Guð og sannan mann, Endurlausnarann, sem kemur til vor eins og ókunnur nafnlaus gestur, á sama hátt og Hann kom forðum við bakka vatnsins, Hann kom til þessarra manna, sem vissu ekki hver Hann var. (Albert Schweitzer, 1954, The Quest of yth Historical Jesus, bls. 401). A.m.k er ekki hægt að útiloka þessa rökstuddu fullyrðingu, sem hér er sett fram sem tilgáta/ályktun, út frá niðurlagsorðum – ályktun Alberts Schweitzers sjálfs. ,,Hann segir sömu orðin (við þig og mig): ,,Fylg þú mér!“ Og Hann bendir oss á þau verkefni, sem Hann þarf að leysa á vorum tímum. Hann skipar fyrir.“ (Albert Schweitzer, 1954, The Quest of yth Historical Jesus, bls. 401). Hann bendir oss á og skipar oss fyrir þeim kærleiksverkum, sem Hann kallar oss til í víngarði sínum. ,,Og þeim, sem hlýða honum, vitrum sem fávísum, mun Hann opinbera sig í því, sem þeir fá að reyna í samfélagi Hans af erfiðleikum, átökum, og þrautum og þjáningum, og sem ósegjanlegan leyndardóm munu þeir læra og komast sjálfir að raun um Hver Hann er.“ (Albert Schweitzer, 1954, The Quest of the Historical Jesus, bls. 401). Sjálfur sýndi Schweitzer þennan skilning í verki sem kristniboðslæknir í Lambarene í Mið-Afríku í rúma hálfa öld.  Þannig uppljómast / lýkst upp fyrir oss í eftirfylgd við Drottin Jesú Krist, að Hann er Drottinn vor og Frelsari, í því/þeim köllunarhlutverkum, sem Hann hefur fyrirhugað oss til eflingar Ríki Hans, konungar kongunanna, konungar kærleikans, þar með þeirrar kærleiksþjónustu, að fylgja Honum, þeir er játast Honum af hjarta sem Drottni sínum og Frelsara, til starfa í víngarði Hans – að efla Ríki Hans! Kristniboðið er hér grundvallarariði (rauður þráður) bæði í guðfræði Schweitzers og lífsköllun hans sem kristniboðslæknis!  Áherlsan hjá Schweitzer, að Jesús skipar fyrir, er í beinu og rökrænu samhengi við kristniboðsskipunina sjálfa, einkum í Matteusarguðspjalli, 28. Kapítula, vers 18-20. 


Ályktun: Kristniboðið er hér grundvallaratriði; kristin kærleikstrú aldanna til handa öllum, nær sem fjær. Kristniboðið er hér, eins og fyrr segir, grundvallaratriði, bæði í guðfræði Alberts Schweitzers og lífsköllun hans sem kristniboðslæknis.  Kristniboðsstarf Alberts Schweitzers.  Hér er um ómetanlega  fjársjóði að ræða, sem mölur og ryð fær aldrei grandað; væri það mjög verðugt  rannsóknarverkefni, einkum innan guðfræðinnar, að rannsaka og kafa dýpra í hina djúphugsuðu guðfræði Alberts Schweitzers, og þá í órjúfanlegu samhengi/samræmi við kærleiksverks hans sem kristniboðslæknis, í Lambarene í Mið-Afríku, þar sem hann reisti sjúkrahús árið 1913, og starfaði þar sem kristniboðslæknir í rúma hálfa öld.


Loks er að leggja áherslu á órjúfanlegt samhengi kristniboðsins og kristilegrar líknarþjónustu (og í raun menntunar einnig), og í órofa samhengi við kristniboðið.  Hægt er að rökstyðja það nánar með ályktun varðandi tilgátu (fullyrðingu) og/eða ályktun Schweitzers sjálfs, í niðurlagsorðum rits síns, um Ævisögur Jesú.  Öll áherslan hér er hins vegar á lífsköllun og guðfræði mannvinarins og kristniboðslæknisins Alberts Schweitzers; kristniboðið er þar grundvallaratriði (rauður þráður), sem fyrr segir, m.ö.o. að hlýða Honum, sem kallar oss til fylgdar við sig, eins og forðum daga, og skipar oss fyrir. ,,Hann segir sömu orðin (við þig og mig): ,,Fylg þú mér!“ Og Hann bendir oss á þau verkefni, sem Hann þarf að leysa á vorum tímum. Hann skipar fyrir.“ (Albert Schweitzer, 1954, The Quest of yth Historical Jesus, bls. 401). Hann bendir oss á og skipar oss fyrir þeim kærleiksverkum, sem Hann kallar oss til í víngarði sínum. ,,Og þeim, sem hlýða honum, vitrum sem fávísum, mun Hann opinbera sig í því, sem þeir fá að reyna í samfélagi Hans af erfiðleikum, átökum, og þrautum og þjáningum, og sem ósegjanlegan leyndardóm munu þeir læra og komast sjálfir að raun um Hver Hann er.“ (Albert Schweitzer, 1954, The Quest of the Historical Jesus, bls. 401). Sjálfur sýndi Schweitzer þennan skilning í verki sem kristniboðslæknir í Lambarene í Mið-Afríku í rúma hálfa öld, það sannar sagan.  Áherlsan hjá Schweitzer, að Jesús skipar fyrir, er í beinu og rökrænu samhengi við kristniboðsskipunina sjálfa, einkum í Matteusarguðspjalli, 28. kapítula, vers 18-20. Þessi áhersla hjá Schweitzer kemur skýrlega fram í lífsköllun hans í Lambarene, í Mið-Afríku, þar sem hann reisti sjúkrahús árið 1913, og starfaði þar sem kristniboðslæknir í rúma hálfa öld, sem sagan sannar einnig:  Sterkustu rök fyrrnefndrar ályktunar, og er í órofa samhengi við fyrrnefnd ályktunarorð Schweitzers sjálfs, í niðurlagi fyrrnefnds rits síns! 

Reykjavík, 14. maí 2009,

Með vinsemd og virðingu,

Ólafur Þórisson, cand. theol. 


Höfundur er með embættispróf í guðfræði frá HÍ., og hefur rétt til embættisgengis til prestsþjónustu.

 


Hugvekja: Jóh. 3:16

HUGVEKJA 

Bæn: Ó, Guð mér anda gefðu þinn, 
er glæðir kærleik, von og trú,  
og veit hann helgi vilja minn, 
svo vilji‘ eg það, sem elskar þú.  
  (Sálmabók 1871 – Páll Jónsson)

Í Jóhannesarguðspjalli, 3. kapítula, versi 16, stendur ritað:

Því svo elskaði Guð heiminn, að Hann gaf son sinn eingetinn, til þess að hver sem á Hann trúir glatist ekki, heldur hafi eilíft líf.

  Jesús er frelsarinn, sem einn gefur eilíft líf. Guð elskaði svo heiminn, að Hann afklæddist dýrð himnanna, fæddist hér á jörðu niðri á hinum fyrstu jólum, og kom og kemur til vor í Syni sínum Drottni Jesú Kristi. Hann er hið eina sanna ljós, sem komið er í heiminn. Hann frelsar, en dæmir ekki. 
  Orð guðspjallsins segja oss þann eilífa sannleika, að Drottinn Jesús Kristur elskaði og elskar oss svo mikið, að Hann dó þeim dauða á krossi, sem beið oss vegna synda vorra, en fullnaði sigur sinn yfir dauðanum með upprisu sinni. Án upprisunnar er ekkert fagnaðarerindi. Í Jesú Kristi er öllum boðið eilíft líf og upprisa. Jesús vill ekki að neinn glatist, heldur lifi um alla eilífð í samfélagi Hans sem lærisveinar Hans. 
  Margir eru þeir, sem telja í dag, að heimurinn komist af án Krists. Þeir eru á miklum villigötum. Margt er það, sem villir um fyrir fólki. Tæknin er orðin mikil, og hvers kyns stefnur flæða yfir mannfélagið. Bæði trúar- og siðferðisþroski mannfélagsins hefur hnignað og mannúð og líkn, sem er eitt af dýrmætustu arfleifð og ávöxtum kristinnar kærleikstrúar aldanna, á í vök að verjast í harðneskjulegu mannfélagi taumlausrar markaðshyggju og auðæfaoflætis annars vegar, og hins vegar helstefnu guðlausrar marxískrar hugmyndafræði, þar sem einstaklingururinn er einskis metinn, nema sem tölfræðilegur lífvana hlutur og tölur, þar sem hið manneskjulega er horfið, en vélmennskan blasir við. Kristilegum gildum mannfélagsins hefur fækkað. 
  Ekkert getur komið í stað Jesú Krists. Jesús Kristur er í gær og í dag hinn sami og um aldir. Og hann frelsar, miskunnar, líknar og læknar enn í dag sem forðum. Og hér skiptir bænin öllu máli, sem er lykillinn að miskunn og náð Drottins, í Kristi Jesú, og lifa síðan í iðrun og helgun, og vera farvegur frelsandi og líknandi náðar og miskunnar Guðs, í miskunnarlausum heimi. Jesús mætti sjálfur miskunnarleysi heimsins á jarðvistardögum sínum. Og það er kaldhæðnislegt að helstu andstöðumenn Hans voru farísear og fræðimenn, sem túlkuðu ritningarnar að sönnu ekki rangt, en þröngt. Kristur sagði, að hægt væri að fara eftir því, sem þeir sögðu, eða prédikuðu, en ekki gjörðum þeirra. Það vantaði ekki trúna í sjálfu sér, en það vantaði nær allt varðandi kærleikann. Hvernig er þetta í dag? 
 Sannleikurinn holdi klæddur, Drottinn Jesús Kristur, vill ekki að heimurinn glatist,heldur frelsist fyrir Hann. Guð kom og kemur að fyrra bragði til vor allra. Opnum hjörtu vor fyrir Jesú Kristi. Þá tekur Hann sér bústað í hjörtum vorum og dvelur þar og úthellir sínum Heilaga Anda yfir oss, sem mun síðan fullnast á himnum. 
 Já, tökum á móti Drottni Jesú Kristi inn í hjarta vort, já allt vort líf. Verum undir kærleiksmerkinu eina sanna, krossi Krists. Tökum oss til fyrirmyndar hina trúu votta kynslóðanna, sem fylgu koningi konunanna, konungi kærleiakns, mannvinum eins og Bjarna Eyjólfssyni, Albert Schweitzer, móður Theresu og fl. og fl., og þá ekki síst mæðrum og feðrum kynsláoðanna, og miðluðu hinum helga, frelsandi, miskunnandi, og líknandi arfi aldanna, kynslóð eftir kynslóð, og gera enn í dag. Hér er kristniboðsskipunin lykilatriði, enda órjúfanlegt samhengi milli kristniboðs, kristilegs uppeldis og menntunar, og allrar kristilegrar kærleiksþjónustu og líknarstarfsemi.  
 Tökum í trú á móti Honum, sem kallar oss til fylgdar sem forðum, og lagði sjálfan sig í sölurnar fyrir oss, til þess að vér mættum að eilífu lifa með Honum í kærleikssamfélagi Hans, sem öllum er fyrirhugað. Þá fyllumst vér Heilögum Anda, sem býr í oss og vöxum í helgun; lifum í iðrun og helgun. Þá munum vér hljóta þann dyrðarsveig, sem fullnast við lok tímanna á himnum, þar sem verða endurfundir ástvina. Þá verður fögnuður vor fullkominn. Ég enda með orðum mannvinarins og kristniboðslæknisins Alberts Schweitzers: 

  ,,Hann kemur til vor eins og ókunnugur nafnlaus gestur, á sama hátt og Hann kom forðum við bakka vatnisins, Hann kom til þessarra manna, sem ekki vissu hver Hann var. Hann segir sömu orðin: ,,Fylg þú mér!“ Og Hann bendir oss á þau verkefni, sem Hann þarf að leysa á vorum tímum. Hann skipar fyrir. Og þeim, sem hlýða Honum, hvort sem þeir eru vitrir eða fávísir, mun Hann opinbera sjálfan sig í því, sem þeir fá að reyna í samfélagi Hans af erfiðleikum, átökum, og þrautum og þjáningum, og sem ósegjanlegan leyndardóm munu þeir læra og komast sjálfir að raun um Hver Hann er.“ (Albert Schweitzer, 1954, The Quest of the Historical Jesus, bls. 401) Sá ósegjanlegi leyndardómur er, að Jesús er Kristur, Sonur hins lifanda Guðs Föður vors á himnum; hinn sanni Messías!  
  Amen!





Ólafur Þórisson, cand. theol. Höfundur er með embættispróf í guðfræði frá HÍ., og með rétt til embættisgengis til prestsþjónustu. 
 


Næsta síða »

Um bloggið

Ólafur Þórisson

Höfundur

Ólafur Þórisson
Ólafur Þórisson
Guðfræðikandídat

Bloggvinir

Des. 2024
S M Þ M F F L
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30 31        

Heimsóknir

Flettingar

  • Í dag (22.12.): 0
  • Sl. sólarhring:
  • Sl. viku:
  • Frá upphafi: 0

Annað

  • Innlit í dag: 0
  • Innlit sl. viku:
  • Gestir í dag: 0
  • IP-tölur í dag: 0

Uppfært á 3 mín. fresti.
Skýringar

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband